Siteden iş yeri veya konut alacaklar dikkat
Değişen yaşam alışkanlıkları ve sunduğu sosyal imkanları nedeniyle sitelere olan talep her geçen gün artıyor. Konutların yanı sıra site içinde yer alan iş yerleri de doğru bir yatırım aracı olarak bu talepten etkileniyor. Sitelerden ev ya da iş yeri alacakların dikkat etmesi gerekenlerle ilgili uyarıda bulunan Apsiyon Akademi Koordinatörü Ozan ÖZEN, iskanlı ya da kat mülkiyet tapulu konut ve iş yeri alanların bile belediyenin verdiği para veya yıkım cezalarıyla karşılaşabildiğini belirtiyor.
Türkiye’de her yıl ortalama bir buçuk milyon konut satılırken TÜİK verilerine göre Türkiye genelinde konut satışları Mayıs 2021’de bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 16,2 artarak 59 bin 166 oldu. Oturum ya da yatırım için alınacak gayrimenkulün gelecekte de değerini koruması ve sorun yaratmaması için bazı konulara dikkat etmek gerekiyor. 1 milyondan fazla konuta ve bu konutlarda yaşayan 2 milyonu aşkın kişiye hizmet veren Apsiyon, sağladığı sosyal imkanlar sebebiyle sitelere olan taleple birlikte, sitelerden ev ya da iş yeri almak isteyenleri mutlaka dikkat etmeleri gereken konularda uyarıyor.
İnşaatın ruhsat projesine uygun yapılıp yapılmadığını inceleyin
İskanlı, kat mülkiyet tapulu konut ya da iş yeri alanların bile belediyenin verdiği para ve yıkım cezalarıyla karşılaşabildiklerini aktaran Apsiyon Akademi Koordinatörü Ozan ÖZEN sözlerine şu şekilde devam etti; “Belediye kayıtlarını inceleyerek inşaatın ruhsat projesine uygun yapılıp yapılmadığına bakın. İskan belgesinin alınıp alınmadığı, kat mülkiyeti tapusunun olup olmadığı gibi detaylar oldukça önemli. Fiili durumunun ruhsat projesine uygun olup olmadığını bir uzmana inceletin.”
Gayrimenkul alırken danışmanınızla gidin
Kredili konut alanlar için bankaların değerleme raporu alınmasını şart koştuğunu belirten ÖZEN; “Ancak bu raporlarda eklenti ve ilaveler bulunmayabiliyor, kredi alanlar da çoğu zaman bu değerleme raporlarına ulaşamıyor. Yani kat mülkiyetli, iskanlı bir bağımsız bölüm alıyorsunuz, yıllar sonra komşunuz size ortak alana müdahalenin menni davası açıyor. Sonradan üzülmemek için gayrimenkul almaya giderken mutlaka danışmanımız da size eşlik etmeli” dedi.
Aldığınız dairenin arsa payına bakın
Arsa paylarının; daire konumuna, projenin ilk satış anındaki bağımsız bölümün değerine ve büyüklüğüne uygun olup olmadığına bakılmasının önemli olduğunu, konum, satış bedeli ve büyüklük olarak aynı özelliklere sahip dairelerin arsa paylarının da aynı olması gerektiğinin altını çizen ÖZEN; “Site yönetimini seçerken, ortak giderleri maliklere paylaştırırken ve çoğu kararlarda oy verirken bu pay önemlidir. O nedenle, alacağınız konut ya da iş yerinin arsa payının doğru olup olmadığını inceleyin” dedi.
Hukuken de site mi?
Spor alanları, havuz gibi sosyal tesislerin mülkiyet durumuna bakılmasının önemli olduğunu ifade eden ÖZEN, bu alanların aslında bağımsız bölüm olarak kayıtlanmış olabileceğini, mülkiyetinin ise inşaat yapan kooperatife ya da yükleniciye ait olabileceği gibi, üçüncü bir şahsa satılmış da olabileceğini söylüyor. Tesislerin malikler adına ortak alan olarak kayıtlı olmaması durumunda buralardan parayla yararlanmak zorunda kalınabileceğinin altını çiziyor. Dört tarafı duvarla çevrilmiş, kapısına güvenlik veya müracaat görevlisi konulmuş her yerleşim yerinin hukuken site olmayabileceğini de söyleyen ÖZEN; “Sitenizin içinden geçen yol kamusal yol olabilir. Site içerisindeki yollar kamusal yol ise çevre binalardaki komşularınızın şikayeti sonucu sitenizin girişindeki bariyerler kaldırılıp, kamusal yollar halka açılabilir” dedi.
Dikkat: Siteyi siz değil yapan şirket yönetebilir
Sitelerin, yönetim planına göre yönetildiğini belirten ÖZEN, bu yönetim planlarının ise sorunların kaynağı olabildiğini, sonradan yönetim planını değiştirip siteye özgü hale getirmenin mümkün olduğunu, ancak 2009 yılı öncesi yapılmış sitelerde sadece toplu yapıya geçiş düzenlemeleri için bütün kat maliklerinin salt çoğunluğu gerektiğini ifade ediyor. Kat Mülkiyeti Kanunu’nun 73. maddesine göre yükleniciler yönetim planlarına yazılan ifadelerle siteyi uzun süre yönetme hakkı alabiliyor. Maalesef bu durumda çoğu zaman “geçici yönetim” olarak ifade edilen sürede; genel kurul, seçme, seçilme ve denetleme hakları yönetim planlarında ortadan kaldırılabiliyor. ÖZEN, imzaladığınız alım-satım sözleşmesini ve sözleşmenin eki olan yönetim planını incelemeyi ihmal etmeyin diyor.