Okul Dışarıda Günü Şimdi Türkiye’de 17 Mayıs’ta sınıf dışında oyunla öğrenmeye

Aktif Yaşam Derneği çocukların açık havada zaman geçirmelerinin fiziksel ve zihinsel sağlıkları için önemine dikkat çekmek amacıyla dünyanın farklı ülkelerinde gerçekleştirilen Okul Dışarıda Günü’nü 17 Mayıs Perşembe günü Türkiye’ye taşıyor.

2008 yılından bu yana aktif yaşam tarzını gündelik yaşamın her alanında yaygınlaştırma vizyonuyla pek çok projeye imza atan Aktif Yaşam Derneği, bu kez sınıfları açık havaya taşımak için harekete geçiyor. Dışarıda oyun oynamanın, keşfederek ve deneyimleyerek öğrenmenin çocukların fiziksel ve zihinsel sağlığının yanı sıra iletişim becerileri ve yaratıcılıklarının gelişimi için önemli olduğu fikriyle yola çıkan Aktif Yaşam Derneği, bu sebeple 2016 yılından bu yana tüm dünyada Project Dirt tarafından sivil toplum kuruluşlarıyla işbirliği yapılarak düzenlenen “Outdoor Classroom Day – Okul Dışarıda Günü” kampanyasını bu yıl Türkiye’de OMO’nun desteği ile hayata geçiriyor. Bu bağlamda 17 Mayıs 2018 Perşembe gününü “Okul Dışarıda Günü” olarak belirleyen Dernek; öğretmenleri okuldisaridagunu .org web sitesinden kayıt yaptırarak ve destek malzemelerden yararlanarak dersleri açık havaya taşımaya çağırıyor.

Sınıf dersleri ve açık havada deneyimleyerek öğrenmek birbirini tamamlıyor.

Toplumun 4’te 3’ünün hareketsiz bir yaşam sürdüğünü ve Aktif Yaşam Derneği olarak uzun yıllardır toplumun fiziksel aktivitesinin artması için bilgi ürettiklerini ve işbirliği yaptıkları kurumlarla projeler gerçekleştirdiklerini söyleyen Aktif Yaşam Derneği Projeler Koordinatörü Onur Yakın, “Günümüzde çocuklar zamanlarının çoğunu kapalı alanlarda geçiriyorlar. 2012 yılından bu yana dünyada milyonlarca çocuğun hayatına dokunan Okul Dışarıda Günü’nün bu konuya eğilen çok değerli bir proje olduğunu düşünüyoruz ve Project Dirt adına Türkiye’de bu projeyi hayata geçirmekten mutluluk duyuyoruz. Sınıf dersleri ve açık havada deneyimleyerek öğrenmek birbirini tamamlıyor” dedi. Projenin ilk yılında 1000’e yakın okuldan 200.000 çocuğun katılmasını beklediklerini dile getiren Yakın, projenin daha çok çocuğa ulaşması için çeşitli iletişim çalışmaları planladıklarını söyledi.

15 yılı aşkın süredir “Kirlenmek Güzeldir” çatısı altında anne ve babalara çocuk gelişiminde keşfetmeye ve gerçek deneyimlere yer vermeleri için ilham vermeyi amaçladıklarını söyleyen Unilever Çamaşır Bakım Kategorisinden Sorumlu Pazarlama Direktörü Handem Çelenkler, OMO olarak bu sebeple Project Dirt’ün dünya çapında destekçilerinden biri olduklarını belirtti: “Kirlenmek Güzeldir derken aslında çocukların deneyimleyerek, yaparak öğrenmesinin önemini vurguluyoruz. Bu kapsamda son yıllarda çocukların fiziksel açıdan daha aktif olarak oyun oynadıklarında kazanacakları değerlerin altını çiziyor, ‘dengeli oyun’ konusunun önemine dikkat çekmeye çalışıyoruz. Bu açıdan vermek istediğimiz mesajlarla uyumlu olduğunu düşündüğümüz ve çocukların okulda aldıkları eğitime katkı sağladığına, onun tamamladığına inandığımız ‘Okul Dışarıda Günü’ne destek vermekten mutluluk duyuyoruz”.

Prof. Dr. Belma Tuğrul “Türkiye’de çocuklar dışarıda zaman geçirmiyor”

Çocukların tek başlarına, arkadaşlarıyla ya da aileleriyle zaman geçirip oyun oynamalarının hem bir gereksinim hem de bir hak olduğunu ve Türkiye’de çocukların dışarıda yeterince zaman geçiremediklerini ifade eden Çocuk Gelişimi ve Erken Çocukluk Eğitimcisi ve Uluslararası Oyun Derneği (IPA) Türkiye temsilcisi kimliğiyle tanınan Okul Dışarıda Günü sözcüsü Prof. Dr. Belma Tuğrul, çocukların dışarıda zaman geçirdiklerinde yeni şeyler keşfettiklerini, deneyimlediklerini ve deneyimleri aracılığıyla öğrendiklerini dile getirdi: “Okul çocukların ‘düzen’ kavramını anladıkları yaratıcı bir gelişim, etkileşim ve öğrenme alanıdır. Öte yandan dışarısı da uyarıcılar yönünden çok zengin, doğal, ilgi çekici ve hatta maceralarla dolu olan fırsatlarla doludur. Açık hava çocuğa ilk elden öğrenme fırsatı sunar ve bu fırsatlar çocuklarda sağlıklı olma durumunu yaratır. Çocuklar dışarıda olmayı sever; çünkü dışarıda onları heyecanlandıran daha çok bilinmez ve olasılık arasında keşfe çıkabilirler. Çocuklar dışarıda sadece fiziksel ve zihinsel olarak gelişmekle kalmaz, aynı zamanda sosyal ve duygusal gelişim alanlarında da güçlenirler. Ancak araştırmalarımıza* göre Türkiye’de çocuklar dışarıda zaman geçirmiyor. Öğrencilerin %58’i hafta içi yalnızca 1-2 saatlerini dışarıda oyun oynayarak geçiriyor. Başka bir araştırma** ise çocukların %65’inin 1 saatten daha az oyun oynadığını gösteriyor*. Hafta sonlarında bu süreler biraz daha uzasa da genel olarak ilköğretim öğrencilerinin günlük aktivite düzeyleri önerilen sürelerin çok altında kalıyor”.

Dr. Yankı Yazgan: “Mutlu yetişkinler çocukla çocuk olmaktan çekinmez”

Günümüzde çocukların hayatında oyun konusunda bir dengesizlik olduğunu söyleyen Dr. Yankı Yazgan, açık havada oyun oynamanın çocuklara diğer oyun türlerinin sağlayamayacağı öğrenme ve gelişim fırsatlarını sunduğunu anlattı. İçeride ve dışarıda geçirilen zamanın dengelenmesi kadar ebeveynlerin çocuklarının ihtiyaçlarını anlamasının da kritik olduğunu dile getiren Yazgan, “Mutlu yetişkinler çocukla çocuk olmaktan çekinmezler. Ancak bunun için tam bir yetişkin olmaları, yaşamdaki yerlerini almış, amaçları ve istekleri olan, yaşamaktan zevk alan anne ve babalar olmaları şart. Bunun için gerekli olan, çocuk ‘Nasıl görür, nasıl düşünür, nasıl anlar?’ sorularını otomatik olarak sormak, bu soruların cevaplarını ararken oluşan duyguları ile davranışları da çocukla karşılıklı ilişkiyi güçlendirecek noktaya ulaştırmaktır. Çocukla çocuk olmak çocukça davranmaktan ziyade hayatımızda hep var olan çocuksu, oyuncu ruhu harekete geçirecek bir bakış açısını ve yetişkin olarak olduğu konuma güvenmeyi içerir. Anne-babaların bilgi ve beceri olarak güçlendirilmesi, kişisel hayatlarında mutlu, üretken ve sağlıklı olabilmeleri, çocukla anlamlı ve geliştirici ilişkinin önemli bir parçasıdır.” dedi.

Okul Dışarıda Günü Hakkında

Okul Dışarıda Günü, ödüllü İngiliz çevre eğitimcisi Anna Portch tarafından 2012 yılında “Empty Classroom Day” adıyla başlatılan, 2016’da Unilever’in “Kirlenmek Güzeldir” takımı ile işbirliği yapan Project Dirt’ün çabalarıyla küresel boyuta taşınan ve her ülkede yerel bir sivil toplum kuruluşu tarafından desteklenerek hayata geçirilen “Outdoor Classroom Day” hareketinin Türkiye ayağıdır ve Project Dirt’ün desteğiyle Aktif Yaşam Derneği tarafından düzenlenmektedir. Projeye katılmak isteyen öğretmenler okuldisaridagunu .org adresinden kayıt yaptırarak tüm gelişmeleri, planlanan faaliyetleri, eğitim materyalleri ve içerikleri takip edebiliyorlar. 15 yılı aşkın süredir ebeveynlere “Kirlenmek Güzeldir” mesajıyla çocuklarının gelişimi konusunda destek veren ve tüm dünyada Project Dirt’ü destekleyen OMO da Türkiye’de projenin destekçileri arasında yer alıyor.

*Çocuklarda Fiziksel Aktivite Araştırması, 2013, Aktif Yaşam Derneği

** OMO Global Çocuk ve Oyun Araştırması, 2016