Kadıralak Yaylası’nda betonlaşma riski

Trabzon’un Tonya İlçesi’nde, her yıl nisan ayında açan ve Uluslararası Bern Sözleşmesi gereği korunan ince uzun yapraklı ‘Mavi yıldız’ çiçeğinin yetiştiği Kadıralak Yaylası’nın 3’üncü derece doğal SİT alanı olan statüsü ‘Sürdürülebilir Koruma ve Kontrollü Kullanım’ alanı olarak değiştirildi. Yeni statünün risk oluşturacağını öne süren bölge halkı ve çevreciler, Tabiat Varlıkları Koruma Bölge Kurulu tarafından verilen bu kararın iptali istemiyle Trabzon İdare Mahkemesi’ne dava açtı.
Trabzon Tabiat Varlıklarını Koruma Bölge Kurulu, doğal SİT statülerinin yeniden değerlendirilmesi amacıyla yaptırılan, dört mevsime dayalı Ekolojik Temelli Bilimsel Araştırma raporu sonucu Tonya İlçesi Kadıralak Yaylası’nın 3’üncü derece doğal SİT alanı olan statüsünde değişikliğe gitti. Buna göre yaylanın koruma sınırları daha da genişletilerek bir bölümü ‘Nitelikli Doğal Koruma Alanı’ bir kısmı ise ‘Sürdürülebilir Koruma ve Kontrollü Kullanım’ alanı olarak toplamda 785 hektar olan tescil edildi. Statü değişikliğinin Kadıralak Yaylası için risk oluşturacağını öne süren Tonya İlçesi Orta ve Yeni Mahalle Muhtarları ile Tonya Doğa, Turizm ve Kültür Derneği  üyelerinin de aralarında yer aldığı 5 kişi kararı yargıya taşıdı, statü değişikliğinin iptali istemiyle Trabzon İdare Mahkemesi’ne dava açtı.
‘YAYLADA KONUT VE TURİZM YAPILAŞMASINA İMKAN TANINDI’
Davayı üstlenen avukatı Ozan Karagöz, Kadıralak Yaylası statüsünün değiştirilmesinin Türkiye’nin uluslararası sözleşmelerden doğan hükümlülüklerini ihlal etmesine sebep olacağını ve halkın mera kullanım hakkının elinden alınmasına varacak sonuçlar doğurabileceğini belirterek statü değişikliğine karşı itirazda bulunduklarını söyledi. Karagöz, şöyle dedi:
“Bu değişikliğin dayanağı, 2012 yılında yapılan mevzuat değişikliği. Bakanlık bir, iki, üç olarak sıralanan koruma alanlarına yeni kavramlar getirdi. Yeni bir yönetmelik hazırladı. Buna göre kesin korunacak alan, nitelikli koruma alanı ve sürdürülebilir koruma ve kullanım alanı kavramları getirildi. Bu kavram değişikliği aldatması ile Kadıralak yaylasında sürdürülebilir koruma alanı olarak belirlenen alanlarda düşük yoğunlukta konut ve turizm yapışlaşmasına imkan tanındı. Bunun anlamı yaylada villa kentler kurulabilecek, betondan çok katlı oteller yapılabilecek. Belki mümkün olmayacak ama mevzuat gereği yaylada maden ocağı açılabilir, bir atık tesiste yapılabilir. Yakın 5 yılda yaylayı bekleyen tehlike orada villa kentler ve betondan turizm işletmeleri ile yapılaşma olacak.”
‘BU STATÜ BETON YAPILAŞMAYA İMKAN VERİYOR’
Mavi yıldız çiçeği ile ünlü Kadıralak Yaylası’nın korunması gerektiğini ifade eden Karagöz, şöyle dedi:
“Mavi yıldız çiçeği Uluslararası Bern Sözleşmesi ile koruma altına alınmış dünya mirasının bir paydasıdır. Biz o çiçeğin tanıtımını yaparsak dünyanın dört bir yanından yaylaya turistler gelebilir. Yaylanın statüsünün değiştirilmesi ile mevzuat o alanları talan etmeye, betonlaşmaya ve çirkinleştirmeye imkan veriyor. Bu alan yeni statüsü ile mahvolacak. Bu statüde beton bir yapılaşma öngörülüyor. Oysa olan doğal güzelliklerin korunarak gelecek kuşaklara aktarılması gerekiyor. Yaylada mevcut betonlaşmanın engellenmesi, bu alanın yapılaşma koşullarının çetin kurallara belirlenmesi ve en az nitelikli doğal koruma alanı olması lazım.”
KADIRALAK YAYLASI
Trabzon’un Tonya İlçesi’ne 9 kilometre uzaklıkta bin 300 metre yüksekliğindeki Kadıralak Yaylası, her yıl nisan ayında açan ‘Mavi yıldız’ çiçekleri ile maviye bürünüyor. Yok olma tehlikesiyle karşı karşıya bulunan, ince uzun yapraklı çiçek Uluslararası Bern Sözleşmesi gereği Türkiye’nin korumakla yükümlü olduğu nadir bitkiler arasında bulunuyor. Nisan ayında doğa fotoğrafçılarının akınına uğrayan Kadıralak Yaylası, Orman ve Su İşleri Bakanlığı tarafından Tabiat Parkı ilan edildi. Uzungöl benzeri oluşturulacak yapay gölle yayla Turizm Merkezi haline getirilecek.