İşte Türkiye’yi dünya ikinciliğine taşıyan projeler  

Türkiye, küresel inşaat pazarındaki daralmaya rağmen bu yıl ENR’ın “Dünyanın En Büyük 250 Uluslararası Müteahhidi” listesinde, 42 firma ile yer almayı başararak dünya liginde yeniden ikinciliğe yükseldi. Listenin ilk sırasında Çin yerini korurken; ABD, Türkiye’nin ardından üçüncü sıraya geriledi. Türkiye’den listeye giren ilk 10 müteahhitlik firması ise RÖNESANS, LİMAK, YAPI MERKEZİ, ENKA, ANT YAPI, TEKFEN, ONUR, ESTA, ALARKO ve TAV oldu.

 Türkiye’den “Dünyanın En Büyük 250 Uluslararası Müteahhidi” listesine giren firmaların gerçekleştirdiği projeler arasında  RÖNESANS’ın İsviçre Alpleri’ndeki dünyanın “en uzun ve en derin” demiryolu tüneli olan Gotthard Base projesi, LİMAK’ın sektörün en büyük kontrat bedeline sahip Kuveyt Uluslararası Havalimanı Yeni Terminal Binası, raylı sistemlerde uzmanlaşan YAPI MERKEZİ’nin Tanzanya’da üstlendiği ve Doğu Afrika’yı Hint Okyanusu’na açacak hızlı demiryolu hattı, ENKA’nın Irak’ta mühendislik birikimiyle inşa ettiği Samawa Kombine Çevrim Elektrik Santrali ve ANT YAPI’nın Miami’de körfez manzarası ve ikonik görünümüyle dikkat çeken projesi Una Residences öne çıktı. Bunları TEKFEN, ONUR, ESTA, ALARKO ve TAV’ın üstlendiği büyük projeler izledi. ONUR’un öne çıkan köprü projesi, bugünlerde dünyanın dikkat kesildiği Zaporijya şehrinde Ukrayna’nın 20 yıllık hayali olarak inşa edildi.

Uluslararası inşaat sektörü dergisi ENR (Engineering News Record), tüm dünyada ilgiyle takip edilen ve müteahhitlerin bir önceki yılda ülkeleri dışındaki faaliyetlerinden elde ettikleri gelirleri esas alarak yayımladığı “Dünyanın En Büyük 250 Uluslararası Müteahhidi” listesi geçtiğimiz günlerde açıklandı. Küresel ve ulusal ekonomideki kırılganlıklara rağmen Türkiye’den listeye 42 firma girdi. Bunlardan ilk 10 firma sırasıyla RÖNESANS, LİMAK, YAPI MERKEZİ, ENKA, ANT YAPI, TEKFEN, ONUR, ESTA, ALARKO ve TAV oldu.

Türkiye Müteahhitler Birliği (TMB) Başkanı M. Erdal Eren, konuya ilişkin olarak, “Küresel pazarda 2021 yılında daralma kaydedilirken; Covid-19 salgınında aşılamanın yaygınlaşması ve yükselen petrol fiyatlarıyla birlikte Türkiye, dünya devler liginde performansını artırarak ikinciliği geri aldı. Türk müteahhitlerin küresel pazardan elde ettikleri gelir artışı ayrıca öne çıktı” dedi.

Tüm dünyada referans alınan “Dünyanın En Büyük 250 Uluslararası Müteahhidi” listesine giren ilk 10 Türk firmasını bu başarıya götüren uluslararası projelerden bazıları ise şöyle sıralandı:

1. RÖNESANS: Türkiye listesindeki liderliğini bu yıl da koruyan ve dünya listesinde 24. sırada yer alan RÖNESANS’ın bugüne kadar öne çıkan projeleri arasında dünyanın “en uzun ve en derin” demiryolu tüneli olarak adlandırılan İsviçre Alpleri’ndeki Gotthard Base Tüneli bulunuyor. Şirket, 2015 yılından bu yana Avrupa’nın en büyük ilk 10 müteahhitlik şirketi arasında yerini koruyor.
2. LİMAK: Türkiye listesinde ikinci sırada geçen yıl olduğu gibi LİMAK yer aldı. Dünya sıralamasında ise bu yıl 50. sırada bulunan Limak’ın yapımını üstlendiği Kuveyt Uluslararası Havalimanı Yeni Terminal Binası dikkat çekiyor. Projenin, Türk müteahhitlik firmaları tarafından kazanılan en büyük kontrat bedeline sahip olduğu belirtiliyor. Yeni terminalin faaliyete geçmesiyle havalimanı kapasitesinin yılda 25 milyon yolcuya ulaşması planlanıyor.
3. YAPI MERKEZİ: Listede 58. sıraya yükselen YAPI MERKEZİ’nin Tanzanya’da süren Darüsselam – İsaka Demiryolu Hattı projesi öne çıkıyor. Şirket Doğu Afrika’da Darüsselam’ı Mwanza’ya bağlayacak en hızlı demiryolunun ilk dört etabını da inşa ediyor. Toplam 1.224 km’lik hattın ilk iki etabı tamamlanmak üzere. Proje Uganda, Ruanda, Demokratik Kongo Cumhuriyeti ve Tanzanya’yı birbirine bağlayan merkezi koridorun bir parçası olarak Doğu Afrika’yı Hint Okyanusu’na açacak.
4. ENKA: ENR’ın dünya listesinde 59. sıraya çıkan ENKA, Irak’ta Samawa Kombine Çevrim Elektrik Santrali projesini gerçekleştirmek üzere General Electric ile konsorsiyum anlaşması imzaladı. İlk aşamada 132 kV açık şalt sahasının (AIS) ve 400 kV gaz izoleli şalt sahasının (GIS) dahil olduğu basit çevrim santrali olarak salgın şartlarına rağmen tamamlanıp devreye alınan tesisin, bölgedeki elektrik kesintisi problemine önemli ölçüde çözüm olduğu belirtiliyor. Irak hükümetinin finanse etmesiyle tesis, kombine çevrim santraline dönüştürülecek.
5. ANT YAPI: ENR listesinde 62. sırada bulunan ANT YAPI’nın ABD/Miami’deki projesi UNA Residences, gemi şeklindeki ikonik tasarımı ve Biscayne Körfezi manzarasıyla dikkat çekiyor. Proje tavandan tabana cam, geniş teraslar ve üç havuz ve özel tekne kızakları da dahil olmak üzere bir dizi olanak içeren 135 lüks apartman dairesinden oluşurken; Güney Miami’de okyanusun yanında üç seviyeli yer altı otoparkına sahip tek bina olarak ön plana çıkıyor.
6. TEKFEN: ENR listesinde 76. sırada yer alan TEKFEN’in son projeleri arasında Batı Sibirya’daki Kharampur Gaz Boru Hattı Projesi merak uyandırıyor. Proje Yamal eyaletinin Gubkinsky şehrinde bulunan Kharampur Gaz Sahası ile Gazprom boru hatlarını besleyecek 48 inçlik 90 km uzunluğunda bir boru hattı ile 7 adet blok vana istasyonu ve yüksek gerilim hattı inşasını kapsıyor. Özellikle -50 dereceye kadar düşen hava sıcaklığı ve hava biraz ısındığında ise büyük çoğunluğu bataklık olan zemin projenin sıra dışı tarafları…
7. ONUR: Listede 82. sıraya yükselen şirketin son dönemde öne çıkan projesi tüm dünyanın dikkatini üzerinde toplayan Ukrayna’nın yaklaşık 20 senelik hayali olan Zaporijya Köprüsü… Proje, 150 metre kule yüksekliği özelliği ile Avrupa’nın en büyük ikinci eğik askılı çelik köprü unvanına sahip.  Dinyeper Nehri üzerinden geçmesi planlanan ve öncesinde başka müteahhitler tarafından yapımına başlanıp bitirilememiş olan köprünün ilk etabı, Onur İnşaat tarafından kısa süre içinde teslim edildi. 2,4 km uzunluğundaki 1. etap Aralık 2020’de, 3,8 km uzunluğundaki 2. etap ise Ocak 2022’de tamamlanıp trafiğe açıldı. Ortaya çıkan savaş nedeniyle proje henüz tamamen bitirilemedi. 
8. ESTA: Listede 93. sıraya hızlı biçimde yükselen ESTA’nın öne çıkan projelerinden biri, Amur Gaz Kimyasal Kompleksi (Amur GCC) Projesi. Küresel pazarda büyük talep gören yüksek kalitede polietilen ve polipropilen üretimi gerçekleştirecek kompleksin kapasitesi yılda 2,7 milyon mtpa olacak. Şirketin yapımının önemli bir kısmını üstlendiği tesisin, Rusya’da verimlilik açısından en güçlü ve baz polimer üretimi için dünyanın en büyük işletmelerinden biri olacağı varsayılıyor.
9. ALARKO: ENR listesinde 108. sıraya kadar yükselen Alarko’nun yurtdışında yapımını gerçekleştireceği ilk metro olan Bükreş Henri Coanda (Metro) Projesi öne çıkıyor. Romanya’nın başkentindeki söz konusu M6 Metro Lot 1.1 Projesi, 6,3 km çift tüp TBM metro tüneli, 6 adet istasyon ve 1 adet bağlantı istasyonundan oluşuyor. Bükreş Güney Çevre Yolu Lot-1 ve Lot-2 projeleri 2×2 şeritli ve yaklaşık 34 km uzunluğunda… Proje, Bükreş karayolu ağının yükünü önemli ölçüde hafifletecek.
10. TAV: Listede 110. sırada yer alan TAV, 2022 yılına hızlı bir giriş yaparak İpek Yolu’nun önemli merkezlerinden olan Kazakistan Almatı Havalimanı’nda çalışmalarına başladı. Almatı şehrinin havalimanında yapılacak olan büyütme çalışmaları ile yeni uluslararası terminal binasının 55 bin metrekare ve yıllık 6 milyon yolcu kapasitesine ulaşması hedefleniyor. Şirket, havalimanı inşaatı sektöründe dünyada ilk sıralarda yer alıyor.

EK: TABLO

 ENR LİSTESİNDEKİ İLK 10 TÜRK FİRMASI