İSKİ Genel Müdürü Fatih Turan ”3 yeni baraj daha yapıyoruz”

YATIRIMLARDA MİLLİ TEKNOLOJİ HAMLESİ

İstanbul Büyükşehir Belediye Meclisi; Bağlı Kuruluşlardan İSKİ Genel Müdürlüğü’nün 2018 yılı Yatırım Programı, Bütçesi, Performans Programı’nı onayladı. Belediye Meclisi’nin bugünkü oturumunda İSKİ’nin 2018 Yılı Bütçesi görüşülerek karara bağlandı.

İstanbul Büyükşehir Belediye Meclisi Başkan Vekili Ahmet Selamet’in yönettiği toplantıda bütçe ve yatırım programını meclise sunan İSKİ Genel Müdürü Fatih Turan, 2017’deki 6 milyar 446 milyon TL’lik bütçenin yaklaşık yüzde 40’ına tekabül eden 2 milyar 354 milyon TL’yi su ve atıksu yatırımlarına ayırdıklarını belirterek, 2018 yılı bütçesinin ise 7 milyar 436 milyon 446 bin TL olarak belirlendiğini söyledi.

Bu rakamların İSKİ’nin dünya çapında güvenilir bir kurum olduğunu idari ve mali açıdan bir kez daha ispatladığını ifade eden Fatih Turan, “İSKİ olarak yatırımlarımızda su ve atıksu alanında öncülük edecek, Türk Mühendisliği ile hayata geçecek yerli ve milli teknolojiyi birinci sıraya koyuyoruz. Bir taraftan akıllı şebeke, yerli milli teknoloji, tüneller, araştırmalar derken, öbür taraftan suyun manevi arınmayla bir bağı olduğuna, kudsiyetine de inanıyoruz. Bu nedenle; hayat kaynağı olan suyla ilgili tecrübemizi paylaşmaktan büyük bir memnuniyet duyuyoruz. Afrika ülkelerinden Balkanlara kadar bize danışan, bütün su idareleriyle bilgimizi ve tecrübemizi can-ı gönülden paylaşıyoruz. Ecdadımızdan devraldığımız su medeniyetinin mesuliyetini, su hizmetinin mübarek bir hizmet olduğunu biliyoruz” diye konuştu.

MELEN PROJESİ TAMAMLANIYOR 3 YENİ BARAJ GELİYOR

2017’nin ilk dokuz ayında İstanbul’un son 44 yılın en kurak zamanını geçirmesine rağmen İstanbul’da barajların doluluk oranının yüzde 54 olduğuna dikkat çeken Turan, şöyle konuştu; “İklim değişikliğine bağlı ardışık kuraklık riskini de dikkate alıp, bilimsel verileri muhakkak hesap ederek gerekli tedbirleri aldık, almaya da devam ediyoruz. Melen İstanbul’un suyunun sigortasıdır. Melen sisteminin 1. ve 2. etabı tamamlanmıştı. Biz şu anda 131 km’lik 3. etabının yüzde 85’ini tamamlamış bulunuyoruz. Melen sisteminin en önemli parçası olan baraj inşaatı da tamamlanıyor. Melen Barajı önümüzdeki yılın ortalarından itibaren su tutmaya başlayacak. Ve böylece İstanbul’a neredeyse şu an sahip olduğu kadar ilave bir su rezervi sağlamış olacağız. Ayrıca Asya Yakası’nda İsaköy ve Sungurlu, Avrupa Yakası’nda Karamandere Barajları olmak üzere 3 yeni baraj projesini daha hayata geçiriyoruz. Rezve Deresi de yeni su kaynaklarımız arasında. 4 bin milimetre çapında 46 bin metre tünel ile Rezve Deresi’ndeki suyu Istrancalar’daki barajlara taşıyacağız. Böylece bölgedeki doğal bitki örtüsü zarar görmeyecek. Bu yeni kaynaklarımızla yıllık toplam 592 milyon metreküp ilave su sağlamış olacağız.”

Yeni su kaynaklarının yeni su arıtma tesislerinin yapımını da zorunlu kıldığının da altını çizen Turan, Ömerli’de Emirli 2. Kademe tesisinin inşaatına başladıklarını, Cumhuriyet ve Taşoluk 2. Kademe, İkitelli 3. Kademe, Şile, Terkos, Danamandıra içmesuyu arıtma tesislerinin de projelerin hazır olduğunu söyledi. Bu tesislerin 2021’e kadar tamamlanmasıyla içmesuyu arıtma kapasitesinin yüzde 45 artarak 6,5 milyon metreküpe ulaşacağını dile getiren Turan, Zeytinburnu-Bahçelievler arasında, tramvay güzergahının altında kalan ekonomik ömrünü tamamlamış olan hattı yenilediklerini de hatırlattı. Melen Suyu’nu nüfusu daha yoğun olan Avrupa Yakası’na taşımak için 3 metre çapında ve 22 kilometre uzunluğundaki Kağıthane-Bahçelievler içmesuyu tünelini inşa edeceklerini kaydeden Turan, “Şimdiye kadar ülkemizdeki tünel projeleri, hep diğer ülkelerden teknoloji ithal edilerek gerçekleştirilmişti. Hamdolsun bugün ilk defa, Türk Mühendislerince üretilen yüzde 95’i yerli bir sistemle tünel açıyoruz. Bu TBM sistemiyle ülkemiz, dünyada bu teknolojiyi üreten sekizinci ülke oldu” diye konuştu.

İçmesuyu yatırımları kapsamında deniz altından Yassıada (Demokrasi Adası)-Sivriada İçmesuyu Hattı’nı inşa edeceklerini ve Sedef Adası boru hattını da yenileyeceklerini anlatan Turan, havzalarımızı ekolojik çeşitliliği ile muhafaza etmek için kamulaştırma faaliyetlerine devam ettiklerini söyledi. Bugüne kadar 30 milyon metrekareden fazla kamulaştırma yaptıklarını ve havzalara 700 binden fazla ağaç diktiklerini aktaran Turan, 2018 yılında 1,5 milyon metrekarelik bir alanı daha kamulaştırmayı planladıklarını belirtti.

“Musluk suyunun tat ve koku memnuniyetini arttırmak için 99 noktada kurduğumuz cihazlarla şebeke suyunun klor parametrelerini anlık takip edebiliyoruz” ifadesini kullanan Turan, İSKİ’nin su ve atıksu alanında muazzam bir sisteme sahip olduğunu vurguladı. Bu sistemi günümüzün bilgisayar sistemleriyle birleştirerek, yerli ve milli, dijital bir su ve atıksu yönetimi kurduklarını belirten Turan, Sultanbeyli ve Sancaktepe’deki akıllı şebeke projesiyle kayıp-kaçak oranını yüzde 10’a düşürdüklerini söyledi. İstanbul geneline uyguladıkları akıllı şebeke sistemiyle de Mahalli İdareler Araştırma ve Geliştirme Merkezi tarafından düzenlenen yarışmada İSKİ’nin birincilik ödülüne layık görüldüğünü hatırlatan Turan, “İstanbul kayıp-kaçakla mücadelede Türkiye ölçeğinde en başarılı şehirdir. Aslında bu oran; engebeli coğrafya kaynaklı basınç farkı ihtiyacı, uzak mesafelerden su getirilmesi ve büyük içmesuyu ağı düşünüldüğünde, İstanbulun yüzde 24’lük kayıp-kaçak oranı Türkiye genelinin çok çok altındadır. Hedefimiz bu oranın daha da aşağı çekilmesidir. İleri teknoloji tabanlı akıllı şebeke sistemi, yüksek katma değeriyle önemli bir örnek teşkil edecek” şeklinde konuştu.

ÖN ARITMALAR İLERİ BİYOLOJİK ARITMAYA DÖNÜŞÜYOR

İstanbul’da günlük arıtılan 3 milyon metreküpten fazla atıksuyun yüzde 99’unu arıttıkları, biyolojik ve ileri biyolojik arıtma oranının yüzde 35 olduğu bilgisini veren İSKİ Genel Müdür Fatih Turan, sözlerini şöyle sürdürdü;

“Bu rakam Türkiye’de arıtılan atıksuyun 3’te 1’ini, İSKİ’nin tek başına arıttığı anlamına geliyor. Ataköy’deki ileri biyolojik tesisimizin 240 bin metreküp kapasiteli 2. kademesinin inşaatına başladık. Baltalimanı Atıksu Ön Arıtma Tesisinin biyolojik arıtmaya dönüşmesi için yer teslimini gerçekleştirdik. Ön arıtma tesislerimizin biyolojik arıtmaya dönüştürülmesi İstanbul için büyük önem taşıyor. Bu alanda da ilerleme kaydettik. Tuzla’da 3. kademe ile birlikte, Yenikapı ve Kadıköy’deki ön arıtmadan biyolojik arıtmaya dönüştüreceğimiz tesislerimizin projeleri hazır, ihaleleri sonuçlanmak üzere. Yine ihale aşamasında olan Silahtarağa İleri Biyolojik Arıtma Tesisimiz günlük yaklaşık 475 bin metreküp kapasiteye sahip olacak. Öte yandan, Melen Havzası’nı koruma kapsamında toplam 13 bin 500 metreküp kapasiteli 5 adet atıksu arıtma tesisi inşa edeceğiz. 9 Bin metreküp kapasiteli Akçakoca İleri Biyolojik Atıksu Arıtma Tesisinin rehabilite edilmesi de hedefler arasında yer alıyor. Bu tesislerimiz için ihale aşamasındayız. Bütün bu tesislerimizin hizmete girmesiyle birlikte, 2 yıl içinde biyolojik ve ileri biyolojik arıtma oranımız yüzde 90’ı geçmiş olacak.”

“İleri biyolojik tesislerimizin çıkış suyu, park-bahçe sulama ve sanayi kullanımı için uygun bir kaynak. Yıllık ortalama 25 milyon metreküp geri dönüşüm suyu elde ediyoruz. Bu rakamı artırmak için Ataköy’deki tesisimize 30 bin ve Ambarlı’daki tesisimize ise 50 bin m3 kapasiteli geri dönüşüm ünitesi kuruyoruz” diyen Turan, İSKİ’nin, atıksu tesislerine kirli suyun ulaşması için 202 kilometre metre tünel sistemine sahip olduğunu, 25 kilometrelik tünel inşaatının devam ettiğini ve 37 kilometre daha tünel yapmayı planladıklarını aktardı. Turan, bu tünellerin tamamlanmasıyla Ömerli Baraj Havzası, Marmara Denizi, Haliç ve Küçükçekmece Gölü’nün atıksu tesisinden korunmasına önemli katkı sağlanacağını söyledi.

DERE ISLAHLARINDA ÖRNEK PEYZAJ DÜZENLEMESİ

İstanbul’un dere ıslahı yatırımlarında da sona doğru yaklaştıklarını belirten Fatih Turan, “Toplam 497 kilometre dere ıslahı tamamlanmış durumda. Dere ıslahında hedefimiz 600 kilometre. Tamamlanan ıslah çalışmaları sayesinde pek çok problemli noktada sel baskını riski ortadan kalktı. İstanbul’da da yaz aylarında iklim değişikliğine bağlı ani ve yoğun yağışlar yaşamıştık. Bu yağışlardan sonra gerekli tedbirleri almak için hemen bir çalışma başlattık. Problemli noktaları belirledik. Kısa, orta ve uzun vadeli çözümlerimizi hazırladık. Bunun için bazı bölgelerde yeni yağmursuyu kanalları inşa edeceğiz, ara terfiler kuracağız, sistemlerimize yeni ilaveler gerçekleştireceğiz. Tuzla ve Çekmeköy’de dere ıslahı yanında peyzaj çalışması da hayata geçirdik. Bu bölgelerde Islah ile sel baskını tehdidini ortadan kaldırdık ve dere civarına yeşil alan kazandırdık. Yine Şile ilçemizde bulunan Pot Deresi için farklı bir proje geliştirdik. Bu deremiz de ıslah edilecek, bunun yanı sıra peyzaj ve kıyı düzenlemesi yapılacak” dedi.

KAPALIÇARŞI’NIN ALTYAPISI TEKNOLOJİYLE YENİLENİYOR

Açılan tesislerle çamurun yakıt ve gübre olarak kullanıldığını hatırlatan Turan, “Dünyanın en büyük ve en eski kapalı çarşısı olan ve 30 bin metrekarelik alanda 66 sokakta hizmet veren Kapalıçarşı’nın alt yapısını yeniliyoruz. Atıksu ve yağmursuyu hatlarının bakım onarım çalışmalarına başladık. Tarihi dokuya zarar vermemek için kazısız teknoloji ile çalışmalarımızı sürdürüyoruz. Bugüne kadar yaklaşık 400 metre atıksu ve yağmursuyu hattı kapladık. 748 metre hattın kaplaması devam ediyor. Ziyaretçilere rahatsızlık vermemek ve esnafın işlerine engel olmamak için de çalışmalarımıza akşam saatlerinde başlıyor ve sabaha kadar devam ediyoruz” dedi.

GÖLLERDEN GÜNEŞ VE RÜZGAR ENERJİSİ ÜRETİLİYOR

İstanbul’un su ve atıksuyla ilgili bugününe ve geleceğine katma değer sağlayacak Ar-Ge faaliyetlerine büyük önem verdiklerini, bu kapsamda Büyükçekmece Gölü üzerine yüzer güneş enerjisi panelleri yerleştirdiklerini ifade eden Turan, su havzalarında yürüttükleri rüzgar enerjisi fizibilite çalışmalarını tamamladıklarını, Terkos Gölü mutlak koruma alanı içerisinde 25 MW’lık rüzgar tarlası için model çalışmaları yaptıklarını ve türbinlerin yerini belirlediklerini anlattı.

İSKİ’nin ALO 185 Servisi’ne gelen arıza başvurularında memnuniyet oranının yüzde 92 olarak gerçekleştiğini, çocuklara çevre bilinci aşılamak için okullarda bilgilendirme faaliyetleri ve tiyatro gösterileri yaptıklarını belirten Turan, 2017’de 10 binden fazla gencin İSKİ tesislerini gezdiğini, Su Kullanma Bilinci seminerlerinde ise 30 binden fazla öğrenciye ulaştıklarını söyledi.

Toplantıda AK Parti adına Semra Yaşar, CHP’den Abdülhadi Akmugan ve Ümit Yurdakul, MHP’den Muharrem Yaman ile Bağımsız Meclis Üyesi Hüseyin Avni Sipahi söz alarak İSKİ’nin 2018 yılı bütçesi hakkındaki görüşleri açıkladı. Daha sonra oylamaya sunulan İSKİ 2018 Bütçesi 142 kabul, CHP’li üyelerin 54 ret oyu ve oy çokluğuyla kabul edildi.