İnşaat malzemeleri sanayisinde büyüme sürüyor

Yapı sektörü ve ekonomi çevreleri tarafından dikkatle izlenen ‘Türkiye İMSAD Şubat 2022 Sektör Raporu’na göre, inşaat malzemeleri sanayi üretiminde büyüme yılın son ayında da devam ederek, geçen yılın aralık ayına göre miktar bazında yüzde 7,4 arttı. 2021 yılında 22 alt sektörün tamamında üretim 2020 yılına göre artış kaydetti. Yılın tamamında inşaat malzemeleri sanayi üretimi geçen yıla göre miktar bazında yüzde 19,6 artarken cari fiyatlarla yüzde 19 arttı. Raporda ayrıca, Rusya ile Ukrayna arasındaki savaşın sektöre etkileri de değerlendirildi.

İnşaat malzemesi sektörünün çatı kuruluşu Türkiye İnşaat Malzemesi Sanayicileri Derneği (Türkiye İMSAD) tarafından hazırlanan ‘Şubat 2022 Sektör Raporu’ açıklandı. Raporda şu tespitler yer aldı:
“İnşaat malzemeleri sanayi üretiminde büyüme yılın son ayında da devam ederek, geçen yılın aralık ayına göre miktar bazında yüzde 7,4 arttı. İnşaat malzemelerine yönelik iç talep dalgalanma gösterirken, dış talepte ise yavaşlama kaydedildi. Toplam talepte büyüme trendi devam ediyor.
Aralık ayında çok sayıda alt sektörde yüksek üretim artışları gerçekleşirken, bazı sektörlerde üretim artışının yavaşladığı gözlendi. Aralık ayında tuğla ve kiremit, demir çelik radyatörler, metalden kapı ve pencereler, hazır beton ile elektrikli aydınlatma ekipmanları sektörlerinde üretim geriledi.
2021 yılında inşaat malzemeleri üretimi miktar bazında yüzde 19,6 arttı
2021 yılında inşaat malzemeleri sanayi üretim artışı 2020 yılına göre miktar bazında yüzde 19,6 olurken cari fiyatlarla büyüme yüzde 19 olarak gerçekleşti. Bu büyümede, yıl genelinde iç talebin canlı kalması ve dış pazarlardaki önemli talep artışları etkili oldu.
2021 yılında 22 alt sektörün tamamında üretim miktar bazında 2020 yılına göre arttı. Geride bıraktığımız yılda çimento sektörü hariç tüm alt sektörlerin üretimi, çift haneli ve yüksek oranlarda gerçekleşti. En yüksek üretim artışı yüzde 49,1 ile seramik sağlık gereçlerinde oldu. Seramik kaplama malzemeleri üretimi yüzde 32,3, tuğla ve kiremit üretimi yüzde 30,6, plastik inşaat malzemeleri üretimi 29,1, kilit ve donanım eşyası üretimi yüzde 28,6, ısıtma ve soğutma donanımları üretimi yüzde 28,7 büyüdü.
İnşaat sektörü 2021 yılında yüzde 0,9 küçüldü
İnşaat malzemeleri sanayi üretimindeki artışa karşın inşaat sektörü yılın son çeyreğinde geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 3,9 daraldı. 2020 yılı pandemi döneminde verilen desteklerle aynı yılın üçüncü çeyreğinde yüzde 3,2 büyüyen sektör, son çeyrekte ise yüzde 15 daralmıştı. 2021 yılına büyüme ile başlayarak ilk iki çeyrekte de büyüme kaydeden sektörde yılın üçüncü çeyreğinde yüzde 5,9, son çeyrekte ise yüzde 3,9 küçülme yaşandı.
2021 yılını yüzde 0,9 küçülerek tamamlayan inşaat sektöründe son dört yıl üst üste daralma yaşandı. Sektör 2018 yılında yaşanan finansal dalgalanmalar nedeniyle yüzde 1,9 küçülme kaydetmiş, 2019 yılında ekonomide uygulanan dengeleme politikaları ile yüzde 8,6 daralmış, 2020 yılında etkili olan pandemi sebebiyle ise yüzde 5,5 küçülme yaşamıştı.
Türkiye’nin Rusya, Ukrayna ve Belarus’a inşaat malzemeleri ihracatı
Rusya’nın Ukrayna’ya yönelik başlattığı savaş, her şeyden önce 21. yüzyılda insanlık için bir dramdır. Can kayıpları hiçbir şekilde telafi edilemeyecek, iktisadi ve ticari kayıpların etkisi ise gelecek nesiller üzerinde yıllarca sürecek. Böylesine üzücü bir tablo içinde Türkiye’nin Rusya, Ukrayna ve Belarus’a yaptığı inşaat malzemeleri ihracat verileri Aylık Sektör Raporu’nda bilgilendirme amaçlı aşağıdaki şekilde yer aldı:
Türkiye’nin 2021 yılında inşaat malzemeleri ihracatı Rusya’ya 524,1 milyon dolar, Ukrayna’ya 372,5 milyon dolar ve Belarus’a ise 40,0 milyon dolar olarak gerçekleşti. Rusya’ya ihracatta, demir çelik inşaat aksamları, kilitler ve donanım eşyaları, ısıtma ve soğutma donanımları ile yapısal kimya ürünleri ilk sıralarda yer aldı. Ukrayna’ya ise demir çelik profiller, çimento, demir çelikten inşaat aksamları ile ısıtma ve soğutma donanımları ihraç edildi. Belarus, Türkiye’den en çok kilitler ve donanım eşyaları ile plastik inşaat malzemeleri aldı.
Ülkemizin bu üç ülkeye toplam ihracatı 2021 yılında 937 milyon dolar olarak gerçekleşti. 2021 yılındaki toplam 30,8 milyar dolar tutarındaki inşaat malzemesi ihracatı içinde bu üç ülkeye yönelik ihracat yüzde 3 pay aldı. Türk inşaat malzemeleri sanayisi açısından bu yüzde 3’lük pay, başka pazarlardan karşılanabilir bir büyüklük olarak değerlendiriliyor.
Öte yandan bu ülkelerde yürütülen büyük ölçekli müteahhitlik işleri bulunuyor ve işlerin geleceği şimdilik belirsizliğini koruyor. Yine bu ülkelerden yapılan inşaat malzemeleri üretiminde kullanılan alüminyum başta olmak üzere metaller, bakır, pik demir, kil, kimyasallar gibi girdilerin ithalatında yaşanacak sorunlar da inşaat malzemeleri sanayini olumsuz etkileyecek unsurlar olarak karşımızda duruyor.