En iyi çocuk kitabı en hesaplı olanı
Sabri Ülker Vakfı, günümüzde çocukların kitap okuma alışkanlıklarını analiz etmek amacıyla gerçekleştirdiği araştırmanın sonuçlarını açıkladı. Araştırma, çocukların sesli kitap ve e-kitaplara eskiye göre çok daha alışık olduğu ve ailelerin kitap fiyatlarını zorlayıcı bulduğu gibi önemli sonuçlar ortaya koydu. Aylık ortalama 180 TL’nin çocuk kitabına ayrıldığını gösteren araştırma, önemli bir yüzdelik dilimin satın almak yerine değiş tokuş veya ödünç yoluyla kitap edindiğini gösteriyor.
Sabri Ülker Vakfı’nın beslenme konusunda toplumu doğru bilgilendirme hedefiyle 2019 yılında kurduğu Sabri Ülker Vakfı Yayınları’nın, çocukların kitap okuma alışkanlıklarını daha iyi anlamak amacıyla gerçekleştirdiği Türkiye Çocuk Kitabı Okuma Alışkanlıkları Araştırması çarpıcı sonuçlar ortaya koydu.
Sabri Ülker Vakfı Yayınları tarafından FRAM araştırma şirketinin yaptığı araştırma, Türkiye temsili 13 ilde 3-10 yaş arası çocuğu olan ve 20-55 yaş arası kitap okuyanlar ya da çocuğuna kitap okuyan 309 anne ile görüşülerek gerçekleştirildi. Araştırmaya göre çocukların çoğunluğunun kitap okumayı sevdiği, ebeveynleri kitap okuyan çocukların kitap okuma alışkanlığı kazanmaya daha yatkın olduğu, sesli kitap ve e-kitapların çocuklar tarafından yaygın olarak tercih edildiği gibi çarpıcı sonuçlar ortaya çıktı.
“Araştırmaya göre çocukların yüzde 80’i kitap okumayı seviyor”
Kitap Okuma Alışkanlıkları Araştırması’nın sonuçlarına baktıklarında; vakfın ve yayınevinin misyonunun, ebeveynlerin ve çocukların beklentileri ile paralel olduğunu gördüklerini ifade eden Sabri Ülker Vakfı Genel Sekreteri Selen Tokcan şöyle konuştu; “Araştırmaya göre çocukların yüzde 80’i kitap okumayı seviyor. Ne mutlu bizlere ki çocuklara kitap sevgisi aşılamayı misyon edinmiş bir kurum olarak böyle bir sonuçla karşılaştık. Ebeveynlerin de çocuklarına kitap okuyarak kitap sevgisini ve okuma alışkanlığını geliştirmeye çalıştıklarını görüyoruz. Yine araştırmaya göre çocuklar hayal gücünü geliştiren, görselleri bol ve yeni şeyler öğrendikleri kitapları keyifle okuyor.”
Çocuklar kitap okumayı ve kendilerine kitap okunmasını seviyor
- Araştırmaya göre çocukların yüzde 80’i kitap okumaktan keyif alıyor.
- Ebeveynler de çocuklarına kitap okuyarak kitap sevgisini ve okuma alışkanlığını geliştirmeye çalışıyor. Araştırmaya katılan annelerin yüzde 73’ü haftada en az 3 gün çocuklarına kitap okuduklarını belirtti.
Kitap okuyan anneler çocuklara iyi örnek oluyor
- Araştırma annelerin okuma alışkanlığında önemli bir örnek olduğunun altını çiziyor. Annelerin yüzde 92’si genel olarak kitap okuduğunu belirtirken, yüzde 63’ü haftanın en az 3 günü kitap okuyor. 3-5 yaş arası çocuğu olan annelerin %58’i, 6-10 yaş arası çocuğu olanların ise %67’si haftada en az 3 gün çocuklarına kitap okuyor. Çocukları kadar sık olmasa da annelerin çoğunluğunun kitap okuyor olması çocuklarına iyi örnek olduklarını gösteriyor. Ayrıca, kitap okuyan annelerin çocuklarının da kitap okumayı sevdiği görülüyor.
Masal ve hikayeler en sevilen kitaplar oldu
- Çocukların hayal gücünü geliştiren, görselleri bol ve yeni şeyler öğrendikleri kitapları keyifle okuduğunu ortaya koyan araştırmada 3-5 yaş arası çocukların favorisinin masal, hikâye ve resimli kitaplar olduğu belirtiliyor. 6-10 yaş arasında ise hikâye ve çizgi romanların çok sevildiği görülüyor.
Masal anlatan büyüklerin yerini sesli masallar aldı
- Araştırmaya göre; çocuklar dijital ekranlardan kitap okumaya da aşinalar. Çocukların yüzde 37’si telefon ve tablet üzerinden e-kitap okuyor. Ayrıca annelerin %45’i çocuklarına sesli kitap dinletiyor. 3-5 yaş arası çocukların yüzde 70’i, 6-10 yaş arası çocukların ise %44’ü sesli kitap dinliyor. Çocuklar en çok sesli kitapları YouTube (yüzde 81) üzerinden dinliyor.
Okul öncesi kitap seçiminde sosyal medya önemli bir kaynak
- Araştırmada çocuklarına kitap alırken öğretmenlerin (yüzde 61) ve çevrenin tavsiyeleri (yüzde 51) aileler için genel olarak en etkili kaynaklar olarak Kitap alırken sosyal medya ve internet kaynaklarından en az birisini kullanarak araştırma yapanların oranı ise yüzde 75 oldu. 3-5 yaş çocuklarda ise anneler kitap edinirken en etkili kaynaklarının internetteki kitap siteleri (yüzde 24), arkadaş tavsiyeleri ve sosyal medyada takip edilen kişiler olduğunu belirtiyor.
Kitaba ayrılan aylık bütçe 180 TL
- Araştırmanın ortaya koyduğu bir diğer önemli veri ise kitap fiyatlarının yüksek bulunması ve ailelerin alternatif arayışına yönelmeleri oldu. Ebeveynlerin yarıya yakını çocuk kitaplarının fiyatını yüksek bulduğunu ve çocuklarına yeterince kitap almakta zorlandıklarını ifade ediyor.
- Ailelerin kitap için ayırdıkları ortalama bütçe aylık 180 TL. Anneler indirim ve kampanyalardan faydalanmak için online alışverişe yönleniyor. Kitap satın alım detaylarına bakıldığında ise kitapların yarısının fiziksel olarak mağazadan satın alındığı, yarısının ise online olarak alındığı belirtiliyor.
- Araştırma kitap alımındaki temel belirleyenin fiyat olduğunu ortaya koyuyor.
“Okullarda kütüphane açmaya devam edeceğiz”
Çocuklara ücretsiz kitap temin eden okul kütüphanelerinin büyük önem taşıdığını belirten Selen Tokcan, “Vakfımız, Şubat 2022’de bir ilki gerçekleştirerek Adana Mimar Kemal İlkokulu’nda Sabri Ülker Vakfı Yayınları Kütüphanesini açarak bu konuda öngörülü yaklaşımıyla ne kadar doğru adımlarla ilerlediğini göstermiş oldu. Önümüzdeki dönemde farklı okullarda kütüphaneler açarak daha çok çocuğun kitapla tanışmasını, kitap ödünç alma alışkanlığı kazanmasını ve maddi durumu yeterli olmayan çocukların da zengin bir kitap içeriğine erişim sağlamasını hedefliyoruz” dedi. Tokcan ayrıca, Yıldız Holding çalışanlarının düzenlediği kitap bağışı kampanyaları ile bugüne kadar toplanan toplam 2.500 kitabı Sabri Ülker Vakfı Kütüphanesi’ne gönderdiklerini ifade etti.
“Sabri Ülker Vakfı Yayınları önemli bir açığı kapatıyor”
Araştırma sonuçlarını değerlendiren Sabri Ülker Vakfı Yayınları Yayın Danışmanı Prof. Ali Atıf Bir, “Burada önemli olan çocukların hem sevdiği hem de onlara değer katacak kitapları bulmak. Anneler bu kitapları ellerine alıp karıştırdıklarında çocuklarının o kitaba ihtiyacı olup olmadığını, sevip sevmediğini biliyorlar. Çocuk yayıncılığında bu duyarlılığı yakalamak çok önemli. Sabri Ülker Vakfı, Şok marketlerin büyük desteğini arkasına alarak bu alanda başarıyı yakalıyor. Popüler bilim başlığı altında gıda, beslenme ve sağlık alanlarında en fazla tartışılan konulara ışık tutan uluslararası güncel eserleri de Türkçeleştirerek bu alandaki önemli bir açığı kapatıyor. Bu alanda çok sayıda eser olmasına karşın bilimsel içerik yoksunluğu var. Sabri Ülker Vakfı Yayınları tamamen bilimsel referansları esas alıyor” dedi.
Sabri Ülker Vakfı Yayınları; çocuk kitapları, akademik ve popüler bilim kategorilerinde yurt içi ve yurt dışından referans çalışmaları okuyucularıyla buluşturuyor. Murat Ülker’in eseri olan Hayatın İpuçları, bilim serisi altında yayımlanan “Kötü Tavsiye”, “Bilim İletişimi”, “Yemek Savaşları”, “Son Kullanma Tarihi” gibi pek çok değerli kitap bu çatı altında okuyucularla buluşuyor. Amerikan Psikoloji Derneği tarafından hazırlanan seri ve Uzman Psikolog Nazlı Toraman Aydın tarafından kaleme alınan çocuk kitap serileri ile çocuklara bilimsel altyapısı olan eserler sunuyor. 2023 yılının ilk yarısında ise Şok marketlerde toplam 800 bin adet çocuk kitabı satıldı.