Emrullah Yedikardeş’ten deprem uyarısı: Güvenli bina için 3 kriteri mutlaka arayın
Son günlerde yüksek katlı binaların deprem güvenliği ile ilişkilendirildiğini belirten Karmar AŞ İcra Kurulu Başkanı Emrullah Yedikardeş, “Ancak önemli olan kat sayısı değil, binanın zemine uygun inşa edilmesidir” dedi. Deprem güvenliği konusunda 3 kritere dikkat edilmesini öneren Emrullah Yedikardeş “2018 deprem yönetmeliğine göre yapılan binalar, güvenlik katsayıları daha yüksek olarak tasarlanmaktadır. Yapı denetiminden geçmiş, güvenilir firmalar tarafından inşa edilen yeni binalara rahat güvenilebilir” diye konuştu.
Kahramanmaraş merkezli deprem sonrası başta İstanbul olmak üzere büyükşehirlerde deprem korkusu canlandı. Bu çerçevede depreme dayanıklı bina arayışı artarken, yüksek katlı binalar deprem güvenliği ile ilişkilendirilmeye başlandı.
Karmar AŞ İcra Kurulu Başkanı Emrullah Yedikardeş, depreme dayanıklı bina arayışında kat sayısına değil, 3 temel kritere dikkat edilmesi gerektiğini söyledi. Emrullah Yedikardeş bu kriterleri, 2018 deprem yönetmeliğine uygunluk, güvenilir firmanın yapı denetiminden geçmiş projeleri olarak açıkladı.
Projelere geoteknik mühendisinin de onayı gerekiyor
Emrullah Yedikardeş “Ocak 2019 yılından itibaren uygulanmakta olan 2018 bina deprem yönetmeliği zemin parametrelerinde önemli yenilikler getirdi. Yapıların zemine göre daha sağlıklı tasarlanmasını sağlandı ve projelere geoteknik mühendisinin* de onay şartı getirildi” dedi.
2018 Türkiye Bina Deprem Yönetmeliği ile zemin sınıflarının yenilendiğini belirten Emrullah Yedikardeş, “Bu yönetmelik zayıf zeminlerde tasarlanacak düşük katlı yapıların depremde daha fazla etkileneceğini ortaya koydu. Dolayısıyla deprem riskini yüksek katlı binalarla ilişkilendirmek doğru değil. Esas önemli olan doğru mühendislik hizmetleri ve yönetmeliklere uygunluktur. Güvenilir şirketler yönetmeliklerin yanı sıra projelerinde ilave güvenlik önlemleri de almaktadır.” dedi.
Bu yönetmelik çerçevesinde 3-4 yıldır yapılan ve yapılmakta olan binaların daha sağlıklı yapılar olduğunu ifade eden Emrullah Yedikardeş, sözkonusu inşaatların da henüz toplam stoktaki paylarının ancak binde 1 oranında olduğunu söyledi.
Zeminin büyütme etkisi Avcılar’da hissedilmişti
İnşaatlarda zeminin daha önemli olduğunu anlatan Karmar İcra Kurulu Başkanı Emrullah Yedikarde, zeminin hasarı büyütme etkisinin 1999 Marmara depremi sırasında Avcılar’da kendisini hissettirdiğini hatırlattı. Emrullah Yedikardeş “Deprem merkez üssüne İstanbul’un bütün yerleşim yerlerinden daha uzakta olan Avcılar ilçesinde meydana getirdiği hasar, dönemin deprem yönetmeliğine göre açıklanamamış, daha sonra zeminin büyütme etkisi olarak yorumlanmıştı” dedi.
Japonya’da 30 katlı binalar dimdik ayakta
Deprem bölgelerinde can kaybını en aza indirmek adına yatay mimari önerildiğini belirten Emrullah Yedikardeş, ancak arazi kaynaklarının kıt olduğu kent merkezlerinde bu yöntemin her zaman çözüm sunmadığını ifade etti. Emrullah Yedikardeş “Örneğin en büyük depremlerde bile 30-40 katlı binalarında en ufak hasar oluşmayan Japonya’da doğru mühendislik hesapları ve bina ölçeğinde alınan önlemler ile deprem risklerine karşı önlemler alınmaktadır” yorumunu yaptı.
“Kaya üzeri bina her zaman sağlamdır diyemeyiz”
Emrullah Yedikardeş sözlerini şöyle sürdürdü:
“Kamuoyunda yanlış değerlendirmeler var. Örneğin kaya üzerindeki binalar sağlam olur diye düşünülüyor. Ancak kaya üzerindeki bina da eğer sağlam ve uygun yapılmazsa, deprem dipten vurduğunda yıkılabilir. Binalar heyelan bölgesi hariç her yere yapılabilir, önemli olan uygun yapılmasıdır. Fore kazık, perde duvar sistemi gibi iyi uygulanan inşaat mühendisliğine dikkat edilmeli.”
İstanbul Bağcılar’da Karmar Sakura projesini yönetmeliklere uygun olarak inşa ettiklerini, projenin bu yıl tamamlanacağını anlatan Emrullah Yedikardeş, bir mimar ve inşaatçı olarak her projede önce can güvenliği ve konforunu esas aldıklarını açıkladı.
* Geoteknik, bilimsel metotlar ve mühendislik prensipleri kullanılarak zemin tabakasının ve malzemelerin özelliklerinin elde edilmesi, tahmin edilmesi ve bu bilgilerin mühendislik problemlerinde kullanılması uygulamasıdır.