Doç. Dr. Bilge Afşar: “Fiyat artışını azaltmak için kooperatifçilik desteklenmeli”

Son dönemde artan gıda fiyatlarının karşısında, gıda enflasyonunu kalıcı olarak düşürmenin yollarından birisi de özellikle tarım kooperatiflerinin yapısal iyileştirilmesinden geçiyor. KTO Karatay Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Uluslararası Ticaret ve Lojistik Bölümü Öğretim Üyesi Doç. Dr. Bilge Afşar, kooperatifler sayesinde üretici ve tüketici arasındaki fiyat farkının asgari seviyeye inebileceğini belirtiyor.  

Hem ülkemizde hem de dünyada artışını sürdüren enflasyon oranında, gıda fiyatlarındaki artış dikkat çekmektedir. Bu artışla maalesef OECD ülke sıralamasında üst sıralarda yer almaktayız. 2020 ve 2021 yılı ilk üç çeyrekteki artışta pandeminin etkisiyle ülkelerin korumacılık politikalarını arttırmaları ve stoklama yarışı, gıda fiyatlarında küresel artışa neden oldu ve bu artış ülkemize de yansıdı. “Özellikle sebze ve meyvedeki fiyat artışı, üretici ve tüketici arasındaki fiyat farkının ve bunun yanında da kooperatifçiliğin daha çok konuşulmasına ve tartışılmasına neden olmaktadır.” diyen KTO Karatay Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Uluslararası Ticaret ve Lojistik Bölümü Öğretim Üyesi Doç. Dr. Bilge Afşar, gıda enflasyonunu kalıcı şekilde düşürmenin yollarından birisinin özellikle tarım kooperatiflerinin yapısal iyileştirilmesi olduğuna dikkat çekiyor. “Böylece kooperatiflerin tarımsal payı ve hacmindeki artış, fiyatları aşağı yönlü etkileyecektir. Kooperatifçiliğin bir boyutu da küçük üreticinin korunması ve desteklenmesidir. Kooperatiflerin tarım politikalarında destekleyici yapılarının daha da etkinleştirilmesi gerekmektedir ki böylece üreticinin verimlilik artışı sağlanarak üretici ve tüketici arasındaki fiyat farkı da asgariye indirilmiş olsun. Söz konusu fiyat farkında aracıların da etkisinin olduğu göz ardı edilmemelidir.” açıklamalarında bulunan Afşar, kooperatifçiliğin üreticinin pazara ulaşımını da kolaylaştırıp çabuklaştırdığını da belirtiyor.

Atıl kapasite indirilmeli, verimlilik artırılmalı

Gıda fiyatlarında azalışı sağlamak şüphesiz sadece kooperatifçilik eksenli olamaz. Üretimde atıl kapasitenin minimuma indirilmesi, verimlilik artışı, üretim maliyetlerini düşürmek, tedarik zincirinde iyileştirme ve geliştirmeyi sağlamak, pazarlama marjını azaltmak diğer önemli noktalardır. Tarım ve ticaret politikalarının birbirini desteklemesi gerekliliğine dikkat çeken Doç. Dr. Bilge Afşar, “Sonuç olarak tarım kooperatifleri üreticinin elde ettiği katma değeri arttırır, üretici ve tüketici arasındaki fiyat farkını, piyasadaki dengesizliği azaltır. Hem üreticinin hem de tüketicinin zarar görmediği tarımsal sistem, gıda enflasyonunun istikrarlı bir şekilde ve uzun vadede düşmesini sağlayacaktır. Böylece üretim ve rekabet gücü artmış bir ekonomiyle hedeflere ulaşılacaktır.” diyor.