Çocuklarda öksürük şurubu kullanımına dikkat

Mevsim geçişlerinde özellikle çocuklarda sıkça karşılaşılan bir durum olan ‘öksürük’, enfeksiyon ve gribe bağlı olarak gelişiyor. Öksürük şuruplarının içerdiği maddelere göre yan etkilerinin de değiştiğini söyleyen Medical Park Gaziosmanpaşa Hastanesi Çocuk Endokrinoloji Uzmanı Doç. Dr. Teoman Akçay, öksüren çocuklar için, bir hekimin danışmanlığında bal ve zencefil gibi ürünler kullanarak evde en az öksürük şurubu kadar faydalı karışımlar hazırlanabileceğini belirtti ve şu bilgileri verdi:

Öksürük, özellikle de mevsim geçişlerinde çocuk ve erişkinlerde sıklıkla karşılaşılan bir durum. Bahar enfeksiyonları ve gribe bağlı olarak gelişse de; alerji-astım, reflü, sinüzit kronik farenjit, zatürre ve verem gibi birçok nedeni olan öksürüğün “kuru öksürük” ve “balgamlı öksürük” olmak üzere iki çeşidi vardır.

ŞURUP, ÇOCUKLARDA ETKİLİ DEĞİL
Rahatsız edici bir durum olduğundan anne babalar öksürüğün hemen geçmesi için sıklıkla öksürük ve enfeksiyon ilaçlarına başvuruyor. Bunların en başında öksürük şurupları geliyor. Soğuk algınlığı geçiren çocukların neredeyse üçte ikisinin öksürük şurubu kullandığını söyleyebiliriz. Öksürük şurupları içeriğinde bir ya da daha fazla etken madde bulundurur. Bu şurupların öksürük üzerindeki etkileri kanıtlanmamıştır ve ayrıca içeriğine göre çocuklarda oldukça fazla yan etkiye sebep olabilir. Öksürük şurupları ile ilgili çocuklar üzerinde yapılmış çok fazla bir çalışma yok. Öksürük şurupları genellikle erişkinler üzerinde yapılmış çalışmalara dayanılarak çocuklara veriliyor. Aslında bu çalışmalarda öksürük şuruplarının erişkinlerde etkili olduğuna dair de tatmin edici bulgular yer almıyor.

YAN ETKİLERİ FAYDADAN ZİYADE ZARAR VEREBİLİR
Öksürük şuruplarının yan etkileri içeriğindeki etken maddelere göre değişir. Şurubun içeriğine ve şurubu içen çocuğun sağlık durumuyla bağlantılı olmakla beraber; yan etkileri arasında baş dönmesi, sersemlik, kabızlık, mide rahatsızlığı, uykusuzluk, görme değişikliği, dikkat eksikliği, kalp hızında artış, ağız ve mukozalarda kuruluk, davranış ve duygu değişiklikleri sayılabilir. Nadiren havale geçirme ve ölüme de sebebiyet verebilir. Öte yandan bazı öksürük kesicilerde bulunan morfin benzeri maddeler bağımlılık yapabilmekle birlikte, iyot içeren öksürük şurupları da tiroid işlevlerini bozabilir.

ÖKSÜRÜĞÜN NEDENİ ÖNEMLİ
Öksürük bir hastalık değil, bir belirtidir. Öksürüğü kesmek yerine onun nedenini bulmak ve ortadan kaldırmaya yönelik tedaviler uygulamak gerekir. Soğuk algınlığına bağlı öksürükler birkaç günde kendiliğinden geçebilir. Ama eğer çocuklarda öksürük 1 haftadan fazla sürüyorsa, ek olarak göğüs ağrısı, öksürürken kan gelmesi, öksürürken yüzün kırmızı ya da mor renk alması ve yüksek ateş de gözleniyorsa, arka arkaya öksürüp nefes kesiliyorsa, nefes alıp verirken hışıltı veya hırıltı duyuluyorsa uzman bir hekime başvurmak gerekir.

KENDİ İLACINIZI KENDİNİZ HAZIRLAYIN
Evde bazı yöntemler yardımıyla çocuklarda yaşanan öksürüğü sakinleştirebilirsiniz. Bu hastalıklar genelde enfeksiyonlara bağlı olduğundan istirahat ve sıvı alımının artırılması önemlidir. Bağışıklık sistemini zinde tutmak için dengeli beslenme ve bol miktarda taze sebze ve meyve tüketilmelidir. Oda nemlendirilerek ya da buhar uygulaması yaparak ağız ve burun kuruması önlenebilir ve balgamın yumuşaması sağlanabilir. Bitkisel maddeler içerdiği iddia edilen öksürük şurupları da ne yazık ki piyasa da bulunuyor. Bunlar pahalı olmakla birlikte etkileri ile ilgili yeterli kanıt da bulunmuyor.

Çocuğunuzun öksürüğünü yatıştırmak ve soğuk algınlığını iyileştirmek için yüzlerce doğal tarif var. Ancak çocuğun bünyesi ve alerjiye yatkınlığı gibi nedenlerden dolayı bu tarifler mutlaka hekim kontrolünde hazırlanmalı ve çocuklara verilmelidir. Bu doğal tariflerde bal ve zencefil sunduğu fayda ile öne çıkıyor. Özellikle gerçek ve doğal balın, içeriğindeki antioksidan maddelerle soğuk algınlığına iyi geldiği ispatlandı. Öksüren çocuğunuza rendelenmiş zencefili balla karıştırılarak macun kıvamına getirip, günde 3-4 kez bir tatlı kaşığı kadar verebilirsiniz. Ancak 1 yaşından küçük çocuklara bal verilmesinin sakıncalı olduğu unutulmamalıdır.

Malzemeler:
3-4 tutam ıhlamur
Birkaç dilim limon
1 çay kaşığı rendelenmiş zencefil
Süzme çiçek balı
3 su bardağı sıcak su
Hazırlanışı
Demlik içine ıhlamur yapraklarını koyun. Üzerine limon dilimlerini ekleyin. Daha sonra ıhlamur yapraklarının üzerine sıcak suyu dökün. Rendelenmiş taze zencefili de ekleyip, karıştırın. Hazırladığınız zencefilli ıhlamur çayını 5 dakika demlemeye bırakın. Demlenen zencefilli ıhlamur çayını fincanlara dökün. Fincan başına 1 çay kaşığı süzme bal ekleyip, karıştırın. İstenilirse bağışıklığı güçlendirmek için tarçın da eklenebilir. Küçük çocuklar günde 3-4 kez yarım fincan, büyük çocuklar 1 fincan kadar içebilir.