Boğaziçi Üniversitesi’nden Türkiye’nin 81 kentindeki binaların enerji verimliliği için kapsamlı araştırma

Boğaziçi Üniversitesi İnşaat Mühendisliği Bölümü öğretim üyesi Prof. Dr. Beliz Özorhon yürütücülüğünde sürdürülen ‘’Prototip Bir Binanın Türkiye’nin Tüm Şehirlerine Yönelik Optimum Yalıtım Kalınlığının Stokastik Bir Yaklaşımla Belirlenmesi’’ başlıklı BAP projesi ile ülkemizdeki 81 kentte binalar için gerekli optimum yalıtım kalınlığı analiz edilerek enerji tasarrufunu ve enerji verimliliğini artıracak uygulamaların hayata geçirilmesi amaçlanıyor. 

1960’lardan bu yana dünya genelinde enerji tüketimi büyük artış gösteriyor. ABD ve Avrupa Birliği ülkelerinde toplam enerji tüketiminin yüzde 40’ı binalardan geliyor. Binalardaki enerji tüketimi küresel çapta sera gazı salınımının ise yüzde 10’unu oluşturuyor. Ülkemizde enerji kullanım miktarı dünya ile paralel olarak yıllar içerisinde düzenli bir artış sergilemekte. Türkiye, OECD ülkeleri arasında yıllık enerji tüketimi artışında ilk sırada ve önümüzdeki 10 sene içerisinde yüzde 50 artış bekleniyor.

Boğaziçi Üniversitesi İnşaat Mühendisliği Bölümü öğretim üyesi Prof. Dr. Beliz Özorhon yürütücülüğünde devam etmekte olan ve Boğaziçi Üniversitesi İnşaat Mühendisliği Bölümü 2011 yılını mezunu, halen Sakarya Uygulamalı Bilimler Üniversitesi İnşaat Mühendisliği Bölümü’nde Dr. Öğretim Üyesi olarak görev yapan Sedat Semih Çağlayan’ın da katkı sunduğu araştırmada ülkemizdeki 81 kentte binalar için gerekli optimum yalıtım kalınlığı analiz edilerek enerji tasarrufu ve enerji verimliliğini artıracak uygulamaların hayata geçirilmesi amaçlanıyor. 

12 ay sürecek proje sonucunda Türkiye’deki her bir şehir için optimum yalıtım kalınlığının olasılık dağılım grafiğinin oluşturulacak. Her şehrin en olası optimum yalıtım kalınlığını gösteren bir optimum yalıtım kalınlığı haritası çıkarılacak ve yalıtım uygulamalarının finansal analizleri yapılacak.

Araştırma hakkında bilgi veren Prof. Dr. Beliz Özorhon ve Dr. Öğretim Üyesi Sedat Semih Çağlayan, Türkiye’nin Ulusal Enerji Verimliliği Eylem Planı’na göre 2023’e dek enerji yoğunluğunun 2015 yılına kıyasla yüzde 20 azaltılmasının gerekli olduğunu;  bu kapsamda ilk önlemin binalarda enerji verimliliğini artırmak olduğunu vurguladı.   Özorhon ve Çağlayan, araştırma hakkında şu bilgileri paylaştılar:

TÜRKİYE’NİN 81 KENTİNDEKİ BİNALAR İÇİN OPTİMUM YALITIM KALINLIĞI

Bu çalışmamızda bir bina prototipinin Türkiye’nin 81 şehri için optimum yalıtım kalınlığını belirlemeyi hedefliyoruz.  Bu bağlamda, belirli yalıtım kalınlıklarını (1-20 cm) alternatifler olarak değerlendirecek ve her bir şehir için optimum alternatifi yalıtım maliyeti ile yıllık enerji kazanımlarını temel alan yaşam dönemi maliyet analizine göre belirleyeceğiz. Yıllık kazançlar ise yalıtımsız ve yalıtımlı binanın yıllık enerji tüketimlerinin farkını alarak elde edilecek. Yaşam dönemi maliyet analizi sonuçlarını her bir şehir için optimum kalınlığın (bir olasılık dağılım grafiği şeklinde) belirlenmesi ve Türkiye için bir optimum yalıtım kalınlığı haritasının oluşturulmasında kullanacağız.

KÜRESEL ISINMANIN KENTLERİN SICAKLIK DEĞERLERİNE YANSIMASI TAKİP EDİLECEK

Her bir şehrin aylık ortalama sıcaklık değerleri için İklimBU (Boğaziçi Üniversitesi İklim Değişikliği ve Politikaları Uygulama ve Araştırma Merkezi) ile ortak bir çalışma yapacağız. Binaların ne kadar enerji harcayacağını hesaplarken aynı zamanda önümüzdeki yıllarda küresel ısınmanın şehirlerin aylık ortalama sıcaklık değerlerine nasıl yansıdığını gösteren verileri sağlayacak bu sayede küresel ısınmanın bu hesaplamalara nasıl yansıyabileceğini görecek olmamız bu çalışmanın önemli bir avantajı olacak. Her şehir için hesaplamayı içerecek, hem de aynı iklim bölgesinde yer alan Ankara ile Elazığ arasındaki farkı göstereceğiz.

İskonto/faiz oranları için Merkez Bankası, enflasyon/doğal gaz fiyatlarındaki artış oranları için de İGDAŞ tarafından sağlanan verileri kullanacağız.

YALITIM DA TIPKI DÖVİZ VEYA ALTIN GİBİ BİR YATIRIM ARACI 

Bu çalışmada tüketicilerin maddi açıdan en çok tasarrufu sağlayacakları, bir başka deyişle kazançlarını maksimize edecekleri optimum yalıtım kalınlığı bilgisini sunmuş olacağız. Zira bu konunun tıpkı döviz, altın, faiz gibi bir yatırım alternatifi olarak düşünülmesi gerektiğinin altını çizmek istiyoruz.

ENERJİ VERİMLİLİĞİ İLE ÜLKE EKONOMİSİNE DE KATKI 

Uygulamaya baktığımızda bina yalıtımı yapma kararı tüketicilerin tasarrufuna kalmakla birlikte devletin TSE 825 standartları ile şartnamelerde belirlenmiş kurallar var. Öte yandan  optimum yalıtım kalınlığı aslında devletin gösterdiği standartların ve şartnamelerin de ötesinde. Örneğin İzmir’de 4-5 cm bir yalıtım uygulaması ile şartnamenin gereksinimleri sağlanabilirken bizim yaptığımız çalışmalar yalıtım kalınlığının daha yüksek olması halinde daha fazla para kazanılabileceğini gösteriyor. Bu bakımdan özellikle kamu yönetimine ve devlet yetkililerine şartnamelerdeki minimum gereksinimleri arttırmanın enerji verimliliği açısından ülke ekonomisine daha fazla katkı sağlayabileceğini bilimsel araştırmalar kanalıyla göstermeyi hedefliyoruz.