Görken Öğüt: Tüketici gayrimenkul yatırımını güvenli liman olarak gördü
Teknoloji odaklı gayrimenkul değerleme platformu endeksa.com‘un Kurucu Ortağı ve CEO’su Görkem Öğüt, 2017 yılında konut sektöründe yaşanan gelişmeleri, kentsel dönüşüm çalışmaları ve altyapı yatırımlarını değerlendirdi.
2017’nin konut sektörü için zor bir yıl olduğunu söyleyen Endeksa.com Kurucu Ortağı ve CEO’su Görkem Öğüt, her şeye rağmen Kasım sonu itibarıyla satışlara bakıldığında geçen yılın ilk 11 ayına göre %6 artış görüldüğünü kaydetti. 2016 yılında 1.3 milyon konutun satıldığını belirten Öğüt, TÜİK verilerine göre 2017‘de ilk 11 ay satışlarının 1.276.342 olarak gerçekleştiğini, yıl sonu satışlarının ise geçen yılki adedi geçeceğini vurguladı. Öğüt, ipotekli satışların ise geçen sene olduğu gibi tüm satışların %34‘ünü oluşturduğunu belirtti. Yabancıya yapılan konut satış istatistiklerine bakıldığında ilk 10 sırada İstanbul, Antalya, Bursa, Yalova, Trabzon, Aydın, Ankara, Sakarya, Muğla ve Mersin‘in yer aldığını ifade eden Öğüt, 2017’de yabancı yatırımcıların özellikle deniz kenarında olan ve doğal güzellikleriyle öne çıkan bölgeleri tercih ettiğini söyledi.
Yapısal değişiklikler gündemde
2017 gündemine değinen Öğüt, “2017 yılında sektörde en fazla konuşulan konulardan biri şüphesiz emlak komisyonculuğuna düzenleme getirecek olan “Taşınmaz Ticareti Hakkında Yönetmelik Taslağı” idi. Taslak, sadece yetki belgesine sahip emlak danışmanlarının taşınmaz alım satımında aracılık yapmasını ve alım satıma konu taşınmazlarda ipotek ve haciz gibi kısıtlamalar bulunup bulunmadığı ve taşınmazın krediye uygunluk durumunun sözleşmelere girmesini zorunlu kılıyor. Uzun zamandır beklenen bu yönetmelik ile sektörde önemli gelişmeler yaşanacak“ görüşünü paylaştı.
Ulaşım yatırımları bölgeleri değerlendirdi
Ulaşım projelerinin başta İstanbul olmak üzere özellikle Marmara bölgesinde etkisini gösterdiğini ifade eden Öğüt, şunları belirtti: “2017 yılında konut sektöründe ulaşım projeleri sürekli gündemdeydi. Ulaşım projeleri güzergahında olan veya projelere ulaşımı kolay olan bölgelerdeki gayrimenkul fiyatlarında artış görüldü. İlk akla gelen Osman Gazi ve Yavuz Sultan Selim Köprüleri. Endeksa.com verilerine göre Yavuz Sultan Selim Köprüsü İstanbul’da Eyüp, Başakşehir, Sancaktepe, Çatalca, Arnavutköy, Sarıyer, Beykoz ve Çekmeköy ilçelerinin gayrimenkul değerlerinde önemli artışa sebep oldu. Osman Gazi Köprüsü’ne baktığımızda ise Bursa, Kocaeli ve Yalova’da gayrimenkul fiyatlarında yüksek artışlar görüldü. Kocaeli’nde Gebze, Körfez, Karamürsel ve Gölcük en fazla değer artışı görülen bölgeler oldu. Yavuz Sultan Selim ve Osman Gazi köprülerinin gayrimenkul değer artışına sebep olduğu tüm bölgeleri göz önünde bulundurursak, en fazla değer artışının Bursa ve Kocaeli’nde olduğu gözlemlendi. En çok göç alan iller arasında üst sıralarda yer alan Çanakkale’de Gelibolu ve Lapseki ilçeleri arasına yapılacak Çanakkale 1915 Köprüsü ile bölgedeki gayrimenkul ve otel yatırımlarında da artış görüldü. 2017’de en fazla konuşulan projelerden biri de Kanal İstanbul projesi idi. İstanbul Boğazı’na alternatif olarak planlanan ve güzergahı netleşen Kanal İstanbul projesi, Avcılar, Küçükçekmece, Başakşehir ve Arnavutköy‘de gayrimenkul fiyatlarını artırdı. Hizmete giren Üsküdar–Ümraniye–Çekmeköy metro hattı ise güzergahındaki bölgelerdeki konut fiyatlarını Endeksa verilerine göre 2.4 kata kadar artırdı. Gebze ve Yavuz Sultan Selim Köprüsü’nü birleştirecek olan yüksek hızlı tren hattı da özellikle yeni gelişmekte olan ve henüz talebin çok yüksek olmadığı Gebze, Tuzla, Pendik, Sultanbeyli, Sancaktepe’de konut talebinin artmasına, bu nedenle önümüzdeki dönemde gayrimenkul fiyatlarında artışa sebep olacak.“
Kentsel dönüşüm öncelikli gündem
Kentsel dönüşümün 2017’de konut sektöründeki en önemli konulardan biri olmaya devam ettiğini söyleyen Öğüt, “Özellikle İstanbul’un Anadolu ve Avrupa yakalarında süregelen kentsel dönüşüm çalışmaları gayrimenkul fiyatlarını yukarıya çekti. İstanbul’da gayrimenkul yatırımında en fazla öne çıkan bölgeler Avrupa yakasında Kağıthane, Başakşehir, Zeytinburnu, Beylikdüzü, Esenyurt, Sultangazi ve Bağcılar; Anadolu yakasında ise Kadıköy, Çekmeköy, Ataşehir, Ümraniye, Sancaktepe, Sultanbeyli, Pendik ve Kartal oldu. İstanbul’da kentsel dönüşümün en güzel örnekleri Haliç ve Bomonti’de görülüyor. Hayata geçirilen oteller, müzeler, kongre merkezleri ve üniversitelerle Haliç, yaşam ve turizm alanı olarak hızlı gelişim gösteriyor. Turizm ve iş merkezi olmasının yanı sıra tarihi yarımada, Taksim ve diğer lokasyonlara ulaşım kolaylığının da avantaj sağladığı Haliç, Haliç Yat Limanı projesiyle önümüzdeki dönemde daha da ön plana çıkacak. Benzer şekilde Bomonti de İstanbul’un sanat ve yaşam alanı olma yönünde hızla gelişiyor“ dedi.
Konut birçok şehirde %50‘den fazla kazandırdı
Gayrimenkul sektörünün yatırımcısına 2017’de de kazandırdığını ve pek çok ilde konut fiyatlarının %50’nin üzerinde artış gösterdiğini kaydeden Öğüt, şunları belirtti: “30 Büyükşehir Belediyesinde son 5 yıldaki konut satış fiyatları artışı incelendiğinde en büyük artışın %102 ile Aydın’da gerçekleştiği görülüyor. Yabancıların konut satın aldığı ilk 5 il içerisinde yer alan Aydın’da Endeksa.com‘un güncel verilerine göre ortalama konut metrekare satış fiyatı 1.925 TL, ortalama konut fiyatı 240.000 TL, konut yatırımının geri dönüş süresi 19 yıl. Ordu da son yıllarda üniversite, ulaşım ve sağlık yatırımları ile adından söz ettiriyor. Doğası sayesinde yabancı yatırımcının da tercih ettiği iller arasında yer alıyor. Ordu’da son 5 yılda konut fiyatlarında %97 artış görüldü. Endeksa verilerine göre Ordu’da ortalama konut metrekare fiyatı 1.700 TL, ortalama konut fiyatı 228.000 TL, konut yatırımının geri dönüş süresi 24 yıl. Son 5 yılda konut fiyatlarında en fazla artış görülen üçüncü il ise Bursa. Uzun yıllardır yabancı yatırımcının göz bebeği olan Bursa’da Osman Gazi Köprüsü ile ulaşımın daha da kolaylaşması gayrimenkul fiyatlarını artırdı. Bursa’da son 5 yılda konut fiyatlarında %90 artış görüldü. Kentte ortalama konut metrekare satış fiyatı 1.925 TL, ortalama konut fiyatı 274.000 TL, ortalama geri dönüş süresi 18 yıl. Bursa’dan sonra konut fiyatlarında en fazla artış görülen iller %87 ile Sakarya ve %79 ile İzmir. İzmir, son yıllarda İstanbul-İzmir Çanakkale köprü bağlantısı, İstanbul-Bursa-İzmir otoyol çalışmaları ve kentsel dönüşüm nedeniyle gayrimenkul yatırımında öne çıkan şehirlerden. İstanbul-Bursa-İzmir otoyolu ile İstanbul-İzmir arasının 4 saate inmesi ile sahil şeridinde Urla, Çeşme, Seferihisar ve Güzelbahçe’de konut ve arsa fiyatlarında artış görüldü. İzmir’de arsa-arazi yatırımı yapılan ilçelerin başında Çeşme, Urla, Güzelbahçe Karaburun, Kemalpaşa, Torbalı, Menemen ve Seferihisar geliyor. İzmir son 3 yıldır her yıl %5 ve üzerinde net göç hızı olan bir şehir. Bu da gayrimenkul fiyatlarında artışa sebep oluyor. İzmir şehir merkezinde kentsel dönüşümün etkisiyle Bornova, Bayraklı ve Karşıyaka konut yatırımında öne çıkan bölgeler.“
Büyükşehir Belediyesi Olan İllerdeki Son 5 yıllık Gayrimenkul Değer Artışı:
Metrekare Fiyatı (TL) 2013 | Metrekare Fiyatı (TL) 2017 | Fiyat artış Oranı | |
Aydın | 951 | 1925 | 102% |
Ordu | 862 | 1700 | 97% |
Bursa | 1014 | 1925 | 90% |
Sakarya | 989 | 1850 | 87% |
İzmir | 1533 | 2750 | 79% |
İstanbul | 2355 | 4200 | 78% |
Mersin(İçel) | 872 | 1550 | 78% |
Ankara | 1029 | 1825 | 77% |
Muğla | 2615 | 4500 | 72% |
Kocaeli | 1089 | 1875 | 72% |
Manisa | 980 | 1650 | 68% |
Balıkesir | 1223 | 2025 | 66% |
Tekirdağ | 907 | 1500 | 65% |
Kahramanmaraş | 743 | 1200 | 62% |
Samsun | 884 | 1425 | 61% |
Konya | 856 | 1375 | 61% |
Kayseri | 800 | 1275 | 59% |
Antalya | 1288 | 1975 | 53% |
Trabzon | 1098 | 1675 | 53% |
Adana | 1097 | 1625 | 48% |
Hatay | 882 | 1300 | 47% |
Malatya | 788 | 1150 | 46% |
Erzurum | 837 | 1200 | 43% |
Van | 870 | 1225 | 41% |
Eskişehir | 1299 | 1725 | 33% |
Denizli | 1533 | 1800 | 17% |
Diyarbakır | 948 | 1075 | 13% |
Şanlıurfa | 1061 | 1150 | 8% |
Gaziantep | 1423 | 1525 | 7% |
Mardin | 1134 | 875 | -23% |
Isparta‘da son 5 yıllık artış %131
Son 5 yılda konut fiyatlarında en fazla artış görülen ilin ise Isparta olduğunu söyleyen Öğüt, “Isparta’da üniversite öğrencileri ve şehirde görev yapan askeri ve idari çalışanların yarattığı konut talebinin yeterinde karşılanamaması sonucu konut fiyatları son 5 yılda %131 artış göstermiş durumda. Endeksa verilerine göre Isparta’da ortalama konut metrekare satış fiyatı 2.000 TL, ortalama konut fiyatı 280.000 TL, konut yatırımının geri dönüş süresi ise 24 yıla kadar yükselmiş durumda. Büyükşehir Belediyesi olmayan iller içerisinde konut fiyatlarının en fazla artış gösterdiği Yalova ikinci sırada yer alıyor. Yabancı konut yatırımcısının en fazla tercih ettiği iller arasında yer alan ve Osmangazi Köprüsü‘yle de değer artışı görülen Yalova’da son 5 yılda konut fiyatlarında %98 artış yaşandı. Endeksa verilerine göre Yalova’da ortalama konut metrekare satış fiyatı 2.125 TL, ortalama konut fiyatı 274.000 TL, konut yatırımının geri dönüş süresi 21 yıl. Yalova’dan sonra Büyükşehir Belediyesi olmayan, son 5 yılda konut fiyatlarında en fazla değer artışı görülen iller ise sırasıyla %88 ile Giresun, %77 ile Burdur, %55 ile Aksaray“ bilgisini verdi.
Büyükşehir Belediyesi Olmayan, Son 5 Yılda En Fazla Değer Atışı Olan 5 il:
Metrekare Fiyatı (TL) 2013 | Metrekare Fiyatı (TL) 2017 | Fiyat artış Oranı | |
Isparta | 866 | 2000 | 131% |
Yalova | 1075 | 2125 | 98% |
Giresun | 838 | 1575 | 88% |
Burdur | 974 | 1725 | 77% |
Aksaray | 877 | 1359 | 55% |