2018 yılının ‘in’leriyle tanışın

Beslenme alışkanlıklarımızdan, belki çoğu geleneksel olduğu için kolay kolay kopamayız. Ancak özellikle kentlerde yaşayanlar, giderek bu alışkanlıklarını bir yana bırakıp, daha sağlıklı ve doğal olana yönelmek zorunda kalıyor. Kaldı ki diyetisyenlerin zaman zaman tutkuyla önerdiği bazı gıdalara dair farklı özellikler de ortaya çıkınca yerlerine alternatifler aramak gerekiyor. Diyetisyen Emre Uzun, 2017 yılında elimizin altında olduğu halde 2018 yılında pek iltifat etmeyeceğimiz yiyecek ve içeceklerle, 2018 yılında tanışacağımız beslenme trend’lerini sizler için özetledi.

Hazır Meyveli Yoğurtlara veda edin

Uzman Diyetisyen Emre Uzun’un ilk tespiti “hazır meyveli yoğurtlar” üzerine. Emre Uzun’a göre pratik olmasına karşın birçoğu şeker içerdiği için bu yoğurtları artık terk etme zamanı geldi. Uzun, “Bir porsiyonu (190gr’ı) yaklaşık 122 kalori olan meyveli yoğurtlar 2017 yılının ‘OUT’ları arasında yerini almakta. Tahtını da Greek Yoğurt’a devredecek. Greek yoğurt, normal yoğurda kıyasla daha lezzetli. Ayrıca yoğurttaki su süzülerek elde edildiğinden, toplam protein oranı yaklaşık iki kat yüksek. Bu da daha uzun süre tok hissetmenizi sağlıyor demek. 100 gramı ise sadece 58 kalori! İlla ki meyveli yoğurt diyorsanız, içine ekleyeceğiniz 2-3 dilim (20-30 kalori) elmayla veya diğer taze meyvelerle birlikte tüketebilirsiniz. Kısacası yeni yılda Greek Yoğurt IN!”

Sirkeli Su Yerine Alkali Su

Diyetisyen Emre Uzun, sirkenin insanlık tarihi kadar eski ve faydalı bir bileşim olduğunu hatırlattıktan sonra asıl önemli noktaya değiniyor: “Sirkenin sayısız faydası var ama vücuda fazla alınırsa, mide sorunlarına yol açabiliyor. Sirkeli suyun ne kadar tüketileceği de kişiden kişiye değişiyor. Örneğin kimine 1 fincan yeterli olurken kimine de fazla geliyor, dokunuyor. Bu nedenle sirkeli su, 2017’nin ‘OUT’ları arasında. Öte yandan 2018’de alkali su ile haşır neşir olmaya hazır olun! Alkali su, oldukça iyi emildiği için vücutta ihtiyaç duyulan hücrelere daha kolay ulaşabiliyor. Özellikle az su tüketen ya da su içmekten pek hoşlanmadığı için diyet programlarına dâhil edemeyen kişiler 2018’in trendi alkali suyu tüketmeye hazır olsun.” Öyle görünüyor ki 2018’in ‘IN’i olan alkali su, su içme eğiliminde yeni bir sayfa açmaya hazırlanıyor!

Kuru Meyvelerde Büyük Değişim!

Türk mutfağının ve kuruyemiş dükkânlarının vazgeçilmezi kuru meyveler hem demir hem de enerji kaynağı ancak Diyetisyen Emre Uzun, taze meyvelerin kurutulmasıyla elde edilen kuru meyvelerin bir sakıncasından söz ediyor: “Su miktarı azaldıkça, bu meyvelerdeki şeker oranları yükseliyor! Hatta tropikal kuru meyvelerin üzerine şeker ilave ediliyor. Meyvelerin kalori miktarını artıran bu durumun delili, 100 gram kuru meyvede yaklaşık 395 kalori bulunması. Haliyle şeker ilaveli kuru meyvelere 2017 yılıyla birlikte veda etmek şart.” Emre Uzun, 2018’in ‘IN’leri arasına girecek olanı da şöyle açıklıyor: “Elma, armut, ananas, portakal gibi istediğiniz herhangi bir meyve üzerine tarçın serpip, düşük ısıda uzun süre fırınlayarak elde edeceğiniz kuru meyve! Bu şekersiz ve lezzetli kuru meyvelerin kalorisi de az olacak. Örneğin 100 gram fırınlanmış elma yaklaşık 37 kalori içerecek!”

Gitti Passiflora, Gelsin Pitaya!

Pitaya, ya da bilinen adıyla Dragon Meyvesi, sadece içindeki bol miktarda C vitamini ve kalsiyum ile antioksidan özellik göstererek bağışıklık sistemini güçlendirmekle kalmıyor, 2018’in de en gözde meyvesi olacağa benziyor. Uzman Diyetisyen Emre Uzun, “Kemik gelişimine de olumlu etkileri bulunan pitayanın 100 gramından yaklaşık 55 gramı yenebilir özellik taşıyor ve bu da 40 kalori içeriyor. Çözülebilir lif, potasyum ve düşük şeker içeriğiyle 2018 yılının ‘IN’leri arasına demir atan pitaya karşısında çarkıfeleği (Passiflora) yavaş yavaş terk ediyoruz. Gerçi çarkıfelek de çok faydalı. C vitamini, kalsiyum ve fosfor açısından son derece zengin bir meyve. Hatta rahatlatıcı ve sakinleştirici etkisiyle de benzersiz. 1 adedi 17 kalori içeriyor ve meyve suyu, kokteyl, tatlı, dondurma, meyve salatalarına eklenerek tüketiliyor ancak kan sulandırıcı etkisinden dolayı günde 2 taneyi aşmamak gerekiyor.”

Konjac ‘IN’ Noodle ‘OUT’

Konjac, Asya kıtasının belli bölgelerinde yetişen, nişastalı kökleriyle tanınan bir bitki. 100 gramı yaklaşık 9 kalori olan konjac da 2018’in ‘IN’leri arasında. Nedenini Uzun anlatıyor: “Konjac yağ, şeker, gluten içermez. Ağırlığının 200 katı kadar su tutabilir ve hem bu özelliği hem de diyet lifleri sayesinde bilinen en iyi diyet yardımcılarındandır.” Peki, 2017 ile birlikte terk edeceğimiz hangisi? “Noodle… 100 gram noodle’da yaklaşık 384 kalori var. Çoğu noodle türü de yüksek miktarda yağ, karbonhidrat, sodyum içerdiği halde mikro besin maddeleri, lif ve protein bakımından düşük içeriğe sahip!”

Deniz Yosunu ‘IN’, Kale ‘OUT’

Deniz Yosunu da 2018 ile birlikte tercih edilenler listesine giriyor. Emre Uzun, “Deniz yosunu bol miktarda lif içermesiyle kolay sindirilebilir ve sindirim sistemini güçlendirir. Yüksek miktarda K vitamini, selenyum ve iyot da içerdiği için vücudun tiroid dengesini korumada etkilidir. Bir porsiyonu 10 gramdır ve sadece 4 kaloridir. Üstelik kolay tüketilir” diyerek deniz yosununun yararlarını anlatıyor. Peki, hangi gıda ‘OUT’ listesinde? “Kıvırcık lahana olarak bilinen kale; içinde A, C ve K vitamini bulundurur. Bir porsiyonu 16 gramdır ve 8 kalori içerir.”

Eskisi gibi çekirdek yemek yok!

Hepimizin her fırsatta “çitlemeye” bayıldığı ve paketi bitirmeden duramadığı çekirdek tüketimi de 2017’de kalıp “OUT”lar listesinde yerini alacak gibi. Aslında çekirdek demir, sağlıklı yağlar, E ve B vitaminlerinden zengin bir kuruyemiş ama sorun başka. Uzman Diyetisyen Emre Uzun, sorunu “tüketimin sınırlandırılamaması” olarak açıklıyor. “Bu gibi durumlarda vücutta sodyum, selenyum ve fosfor birikimine neden oluyor. Selenyum fazlalığı halsizlik, sinirlilik yapabiliyor ve tırnaklarda kırılmalara neden oluyor. Fosfor fazlalığı, iskelet dokularında kireçlenme yapabiliyor ve böbreklere zarar veriyor” diyor. Üstelik 100 gram çekirdek 582 kalori! Bu nedenle 2017 yılının ‘OUT’ları arasına giren çekirdeğin yerine gelen ise Edamame… Buna yeşil soya fasulyesi de diyebiliriz. Japonlar’ın insanlığa armağanı! Tıpkı bizim çekirdek gibi insanda bağımlılık yapan edamame, vitamin ve mineral zenginliği ile kalmayıp kalorisi çok düşük ve lif oranı en yüksek sebzeler içinde yer alıyor. Diyetisyen Emre Uzun, “Karbonhidrat ve yağ oranı da çok düşüktür. Protein oranı ise tam tersine çok yüksektir. 100 gramı yaklaşık 121 kaloridir. Televizyon karşısında yağlı kuruyemiş, cips gibi gereksiz gıdaları tüketme alışkanlığınız varsa, 2018 ‘IN’leri arasına giren edamame ile acilen tanışmanı gerekiyor” diyor.

Yudumlayacaklarınız da değişti!

Hindistan cevizi suyu, artık gelenekselleşmiş bir içecek. Üstelik vitamin, antioksidan ve mineraller bakımından da hayli zengin. Bağışıklık sistemini desteklediği de biliniyor ve içerdiği yüksek miktarda orta zincirli yağ asidi sayesinde antivirütik ve antibakteriyel özellik gösteriyor. Ama… “Ama 1 kâsesi yaklaşık 50 kalori… 2017 ‘OUT’ları arasında yerini alma nedeni de bu diyebiliriz” açıklamasının ardından, Diyetisyen Emre Uzun, bir alternatifimiz olduğunu da hatırlatıyor: “Dikenli İncir dediğimiz kaktüs meyvesinden elde edilen kaktüs suyunu denemenizi öneririm. Öncelikle yüksek C vitamini içerdiğinden dolayı iyi bir antioksidan. Vitaminler ve mineraller açısından da son derece zengin. Kaktüs suyu da antienflamatuar özellik gösteriyor ve Hindistan cevizi suyuna kıyasla hem daha düşük kalorili hem de daha az şeker içeriyor. Üstelik tadına da daha kısa sürede alışıyorsunuz” diyerek 2018’de ‘IN’ olan kaktüs meyvesinin özelliklerini sıralıyor.

Ananas Suyu Lezzetli Ama…

Diyetisyen Emre Uzun, yeni yılda ananas suyunu eskisi kadar tüketmeyeceğimizi de söylüyor. Nedenlerine gelince… “Ananas suyunun 1 porsiyonu, yani yaklaşık 227 ml’si 160 kaloridir. İçerdiği A ve C vitaminiyle çok zengin bir antioksidan kaynağıdır ve bağışıklık sistemini destekler. Fakat herkese yaramaz! Mide ile alakalı sorunları olan ve kan sulandırıcı ilaç kullanan kişilerde sağlık problemleri ve alerjik reaksiyonlar oluşturabilir. Bu nedenle ananas suyu 2017’nin ‘OUT’ları arasında yer alıyor. Onun yerine gelen ise Aleo Vera… A,B, C ve E vitaminleri bakımından zengin olan aloe vera, B12 vitamini açısından da iyi bir kaynak. Protein, mineral ve vitaminler sayesinde de kollajen üretimini artırıyor ve bu sayede cildin yaşlanmasını geciktiriyor. Kolesterol dengeleyici, sindirim sistemini rahatlatıcı etkileri de var. Ayrıca aloe vera kullanılarak hazırlanan içecekler antioksidan özelliği sayesinde vücudu hastalıklara karşı da koruyor.”