Ev ve Şehir Seminerleri-20 ‘İslam Mimarisinde Geometrik Desenler’

İslam sanatında yapılardaki geometrik desenlerin analiziyle ilgilenen Serap Ekizler Sönmez, geometri ve sanatın kesiştiği alanın beslenmesiyle, hem mimari eserlere farkındalık kazandırılacağını hem de bilgilerin kalıcı olacağını vurguladı.

TOKİ Strateji Geliştirme Dairesi Başkanlığı’nın düzenlediği Ev ve Şehir Seminerleri’nin 20’ncisi gerçekleştirildi. “İslam Mimarisindeki Geometrik Desenlerin Medeniyete Dair Fısıldadıkları” konulu seminerde konuşan İslam Geometrik Desenler Uzmanı Serap Ekizler Sönmez, “Bilimin sanatla kesişmesinin ürünü olan geometrik kompozisyonlar, bizim köklü mirasımız. Bu mirası gelecek nesillere doğru bir şekilde aktarma misyonunu üstlenmeliyiz” dedi.

“GEOMETRİ EĞİTİMİ SİSTEMLİ OLMALI”
Geometrinin, anasınıfından üniversite düzeyine kadar sistemli bir şekilde uygulanması gerektiğini belirten Sönmez, geometrinin en keyifli şekilde öğretileceği alanın, sanat ile kesiştiği alan olduğunu söyledi. Bu metotla, bilgilerin de kalıcı olacağını ifade eden Sönmez, “Böylece, gençlere ecdadını ve değerlerini anlama ve kavrama sorumluluğu yüklenirken, ciddi bir estetik altyapı da kazandırılır” dedi.

“GEOMETRİK FORMLAR, BİR DÜŞÜNCE VE İNANÇ SİSTEMİNDEN EVRİLDİ”
Geometrik kurguya, İslamiyet’ten önceki dönemde de rastlanıldığını belirten Serap Ekizler Sönmez, Anadolu’da kimliğini bularak zengin bir seviyeye ulaşan geometrik kompozisyonların, Karahanlılar döneminde başladığını söyledi. Hem yapı hem süsleme elemanı olarak kullanılan tuğlanın, kompozisyonları kolaylaştırdığına dikkat çeken Sönmez, böylelikle, o dönemde, daha kompleks geometrik formların uygulandığına dikkat çekti. Sönmez, Karahanlılar döneminin, kendimize ait İslam sanatının geliştirildiği bir dönem olduğunu belirtti.

Farklı medeniyetlerdeki mimari eserlerden örnekler sunan Sönmez, geometrik kurguların, birim hücreden hareketle sonsuza nasıl açıldığını ve altı köşeli yıldız formunun, günümüze ulaşmış en basit ve en estetik form olduğunu söyledi. Sönmez, geometrik formların her birine sembolik anlamlar yüklemenin yanlış olacağını, ancak bu unsurların, bir düşünce ve inanç sisteminden hareketle evrildiğine dair ciddi verilerin bulunduğunu kaydetti.

İSLAM SANATINA UYGUN TASARIM VE RESTORASYON
Geometrik desen hazinesinin sahibi olarak, İslam sanatının misyonuna ve anlayışına uygun tasarımlar yapılması gerektiğini ifade eden Sönmez, restorasyon konusunda daha hassas olunması gerektiğine de değinerek, “Bir sistem halinde kompozisyonu anlamaya çalışmazsak, ortaya çirkin, yanlış ve hatalı kompozisyonlar çıkar” dedi.

Modüler sistem kurgusunun gerekliliğinin altını çizen Serap Ekizler Sönmez, sistemin yanlış restorasyonların sayısını azaltacağını ve ayrıca konuyu hiç bilmeyen birinin dahi puzzle tekniğiyle özgün tasarımlar yapabileceğini kaydetti.