Müteahhitler fiyat artışından, vatandaşlar gecikmeden şikayetçi
İnşaat sektöründeki girdi fiyatlarına isyan eden müteahhitlerin, başta çimento olmak üzere inşaat girdilerindeki fiyat artışları sebebiyle iş bırakma kararı almalarını değerlendiren Kakıcı & Şimşek Hukuk Bürosu kurucularından Av. Elvan Kakıcı Şimşek, müteahhitlerin işi bırakma eylemi yaparak enflasyona dikkat çekmelerinin kendileri açısından çok haklı olmakla birlikte, vatandaşların müteahhitlerden gecikmeden dolayı tazminat talep etme hakları doğduğunu belirtti.
Kakıcı & Şimşek Hukuk Bürosu kurucularından Av. Elvan Kakıcı Şimşek, “Müteahhitlerin fiyat artışlarından dolayı iş bırakma eylemi yaparak enflasyona dikkat çekmelerinin kendileri açısından çok haklı olmakla birlikte, evinin zamanında teslim edilmesini bekleyen vatandaşların mağdur edilmemesi, bu eylemin makul bir süre ile sınırlandırılması gerekmektedir. Aksi durumda vatandaşların iş sahibi olarak müteahhitlerden gecikmeden dolayı tazminat talep etme hakları doğmaktadır.” dedi.
İnşaat sözleşmelerinde eserin belirli bir zamanda bitirilip ayıpsız olarak teslim edilmesinin, sözleşmenin en önemli hükümlerinden olduğunu da vurgulayan Kakıcı Şimşek, müteahhitlerin iş bırakma grevlerinin artı, eksilerini hukuki açıdan değerlendirdi:
Mücbir sebeplerde müteahhitlere ek süre verilmesi gerekir
Av.Elvan Kakıcı Şimşek “İş sahibinin en önemli arzusunun, işin zamanında teslimi olmasına rağmen işin bazen taraflara yüklenebilecek bazen ise taraflara atfı mümkün olmayan sebeplerle gecikmesi sıklıkla karşımıza çıkmaktadır. İşin zamanında teslim edilmemesi sebebiyle iş sahibinin müteahhiti kural olarak temerrüde düşürme hakkı bulunmaktadır. Ancak öyle gecikme nedenleri bulunmaktadır ki, bunlar bazen iş sahibinin kusuru ile ortaya çıkmaktadır. Bazen de iş sahibinin kusuru olmayan mücbir sebeplerden kaynaklanmaktadır. İşte bu durumlarda müteahhitlere de eseri teslim edebilmesi için ek süre verilmesi zorunluluğu ortaya çıkmaktadır.” şeklinde görüşlerini belirtti.
Gecikmenin sonuçlarına iş sahibi katlanacaktır
Müteahhitlerin, işin tesliminde gecikmesi risk alanı dahilindeki beklenmeyen hal ve mücbir sebepten kaynaklandığında, yüklenicinin borca aykırı davranışından doğan bir gecikmeden söz edilmesi mümkün değildir. Bu gibi durumlarda gecikme, haklı bir gecikme olduğundan gecikmenin sonuçlarına iş sahibi katlanacaktır. İnşaat başladıktan sonra meydana gelen deprem dolayısıyla idari merciler tarafından inşaat faaliyetinin durdurulması, mücbir sebep olarak kabul edilen parselasyon planının iptali, temel üstü ruhsatının alınması için idari merciye zamanında başvuru yapılmasına rağmen geç cevap verilmesi yüzünden kaynaklanan gecikmeler buna örnek teşkil etmektedir.
Çimento fiyatlarındaki artış mücbir sebep sayılabilir mi?
Bir borcun veya hukuki ilişkinin ihlaline veya aksamasına neden olan ve ilgililerin kusuruna bağlı olmayan, kaçınması ve öngörülmesi söz konusu olmayan bir takım nedenlere mücbir sebep denir. Bazen mücbir sebep ve olağanüstü haller ve beklenmeyen durumlar birbirine karıştırılmaktadır. Mücbir sebep, sezilemeyen karşı konulamaz bir olayı ifade ederken, olağanüstü hal diğer bir değişle beklenmeyen durum, dövizin aşırı yükselmesi, mal temininin mümkün olmaması, aşırı oranda enflasyon gibi beklenmeyen durumları ifade eder.
Çimento fiyatlarındaki artış mücbir sebep değil, beklenmeyen haldir. Beklenmeyen haller sebebiyle ise sözleşmenin tadili yoluna gidilir. Beklenmeyen hallerde inşaat sözleşmesi yürürlüktedir, borç devam eder. Sözleşmenin feshi değil ancak gecikmeden dolayı belirli bir tazminat talep edilebilir.