Türkiye’nin makine yapan makineleri ABD, Rusya, Polonya, Almanya ve Kanada’da

• Takım tezgahlarında yerli makine oranının yüzde 25’e çıkması sektörün dış ticaret açığını 100-150 milyon dolar azaltacak

Makineleri yapan makineler olarak tanımlanan takım tezgahları alanında yapılan ihracatın yüzde 80’ini sac şekillendirme ve kesme presleri ile lazer ve plazma sac işleme makineleri oluşturuyor. En çok ihracat yapılan ülkeler ise ABD, Rusya, Polonya ve Almanya ve Kanada olurken, TİAD Başkanı Fatih Varlık daha güçlü bir sektör için kümelenme modelini önerdi. Varlık, Almanya, Tayvan, Japonya, İspanya ve İtalya’da başarıyla uygulanan modelin Kocaeli, Bursa, İzmir ve Konya’da hayata geçirilebileceğini söyledi.

Takım Tezgahları Sanayici ve İş İnsanları Derneği’nin (TİAD) açıkladığı verilere göre makineleri yapan makineler olarak adlandırılan sektör 2019’un ilk dokuz ayında 414,4 milyon dolarlık ihracat gerçekleştirdi. Sektörün yıl sonu hedefi 580 milyon dolar olarak açıklanırken, TİAD Yönetim Kurulu Başkanı Fatih Varlık, takım tezgahları alanında yapılan ihracatın yüzde 80’ini saç şekillendirme ve kesme presleri ile lazer ve plazma saç işleme makinelerinin oluşturduğunu aktardı. CNC işleme merkezi, torna tezgahları ve preslerinin üretiminde ise Türkiye’nin ithalatçı konumda bulunduğunu dile getiren Varlık, “Türkiye takım tezgahları alanındaki ihtiyacının ancak yüzde 15’lik kısmını yerli makinelerle karşılıyor. Hedefimiz 2023’e kadar bu oranı yüzde 25’e çıkarmak. Hedefe ulaşılması durumunda, mevcutta 410 Milyon ABD Doları olan sektörün dış ticaret açığı 100-150 milyon ABD Doları azalmış olacaktır” dedi.

‘Takım tezgahları üretiminde yeni üst Kocaeli, Bursa, İzmir ve Konya olabilir’

İhracatın en çok yapıldığı ülkeler hakkında da bilgi veren Varlık, presler bazında en fazla ihracatı ABD, Rusya, Polonya ve Almanya’ya, sac işleme makineleri alanında ise Kanada, Polonya, ABD ve Hollanda’ya gerçekleştirildiğini söyledi. Varlık, üretim ve ihracatın artırılması için öncelikli hale getirilmesi gereken alanları ise şöyle sıraladı: CNC kontrol ünitesi, iş mili, spindle için özel rulmanlar, taret/magazin, vidalı mil ve yatakları,  servo motor ve elektronik devre ekipmanları… Bu makinelerin üretilmesi için devlet desteğinin gerektiğini aktaran Varlık, uygulanması gereken üretim modelini ise şöyle anlattı: “Takım tezgahları üretiminde önde gelen Almanya, Tayvan, Japonya, İspanya, İtalya gibi ülkelerin üretim yapılanmasına baktığımızda hem makine hem de ekipman üretimi için kümelenme yapılarının öne çıktığını görüyoruz. Türkiye sanayisi için üretimi elzem ve stratejik olan takım tezgahlarının üretimi için; Fraunhofer Innovation Clusters (Almanya), Industrial Technology Research Institute (ITRI) (Tayvan), Cluster for Advanced Manufacturing (AFM Cluster) (İspanya) gibi başarılı örnekler baz alınarak üretilecek ekipman ve makineler bazında uzmanlaşmış özel profesyonel kümelenme yapılandırması oluşturulmalıdır. Lojistik, insan kaynağı gibi kriterler de göz önüne alınarak kümelenme modeli Kocaeli, Bursa, İzmir, Konya illerinde oluşturulabilir.”

Yerli üretim ile sektörün dış ticaret açığı azaltılabilir

Sektörün hedefinin yüksek teknolojiye sahip makinalar kullanarak yerli üretimin katma değerini yükseltmek olduğunu bir kez daha hatırlatan Varlık, “TİAD olarak yerli üretim ve milli kullanımı artırma yolunda sektörün yaşadığı bütün problemleri yakından takip edip, çözümlerini ortaya koymak ve bunları ilgili bakanlıklarla paylaşmak için bir yol haritası hazırladık. Bu raporu hem Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı’na hem de Savunma Sanayi Başkanlığı’na sunduk. İthalata bağımlılığı azaltmak için yapılması gerekenleri ortaya koyduk bu raporda. Savunma Sanayi Başkanlığı tarafından yüksek teknolojili CNC takım tezgahı üretimi için yol haritası çıkartmak amacıyla düzenlenen çalıştaylarda yer aldık. Türkiye takım tezgahları alanındaki ihtiyacının ancak yüzde 15’lik kısmını yerli makinelerle karşılıyor. Hedefimiz 2023’e kadar bu oranı yüzde 25’e çıkarmak. Hedefe ulaşılması durumunda, mevcutta 410 Milyon ABD Doları olan sektörün dış ticaret açığı 100-150 milyon ABD Doları azalmış olacaktır” dedi.